Een aantrekkelijk aspect van reizen is dat je met veel meer verschillende mensen in contact komt dan tijdens je dagelijkse activiteiten in je eigen woonplaats of land. Tijdens onze reizen door China komen we ook geregeld in contact met Taiwanese toeristen en lezen en zien we in de media veel over Taiwanezen die (semi-)permanent in China verblijven. Al ervaringen vormen een krachtig bewijs dat Taiwan gewoon een deel van China is.

Poster over de hereniging van Taiwan met het vasteland; foto Baidu (disclaimer)
Terloops gesprek
Enige dagen geleden bezochten we een belangrijke Boeddhistische tempel in de omgeving van Xining, de hoofdstad van Qinghai. In de pendelbus van het bezoekerscentrum naar de tempel raakte mijn vrouw in gesprek met de dame naast haar. Zij bleek deel uit te maken van een Taiwanese reisgroep die de hele provincie Qinghai doorgereisd had. Zij was enorm enthousiast over alles dat ze meegemaakt had. Juist in een regio die wat verder van de gebruikelijke toeristische routes ligt realiseert zij zich meer dan ooit dat haar roots in China liggen. Na zo’n reis voelt ze zich meer Chinees dan ooit tevoren.
Reisbeperkingen
We leerden ook iets nieuws van haar. De mogelijkheden voor Taiwanezen om naar het vasteland te reizen zijn momenteel beperkt. Die beperking wordt niet door de Chinese overheid opgelegd, maar door de huidige Taiwanese ‘regering’. De redenen daarvoor zijn niet bekend, maar juist met het oog op de vorige paragraaf is het makkelijk te bedenken dat de Taiwanese autoriteiten niet te veel Taiwanezen zich willen laten realiseren dat ze gewoon Chinezen zijn en dat Taiwan simpelweg een deel van China is.
Datingprogramma
Diezelfde avond keken we op de TV naar een populair datingprogramma dat al zo’n 10 jaar aaneen uitgezonden wordt. Dit keer was er een Taiwanese kandidate. Zij werkte in Shenzhen. In dit programma neemt de zoekende partij een familielid mee om emotionele steun te verlenen. Deze kandidate had haar zuster meegenomen, die ook in China bleek te werken. In de afleveringen van dit programma die ik gezien heb kwamen meerdere Taiwanese kandidaten langs die in China werkten: artiesten, IT-ers, reisleiders, enz. Het is voor jonge Taiwanezen heel aantrekkelijk werk op het vasteland te zoeken. Ze hoeven de taal niet te leren, want die kennen zij al en ook de cultuur is gelijk aan de hunne.
Onze media
Deze ervaring zet me ook weer aan het denken over hoe onze media ons over China trachten voor te lichten; of beter: welk Chinabeeld ze ons proberen op te leggen. Het meest gebruikelijke is dat een meerderheid van de Taiwanezen zich eerder Taiwanees dan Chinees voelt. Dat is een pertinente leugen. De meeste Taiwanezen voelen zich Chinees, maar verschillen van mening over de vraag wat de beste relatie tussen Taiwan en het vasteland moet zijn.
Fout van de KMT
Een jaar geleden vertelde ik al hoe de Nationalistische Partij (Kuomintang; KMT) in dit opzicht een grote fout gemaakt heeft. Nadat ze zich realiseerde dat ze de strijd met de Communistische Partij ging verliezen, begon zij de geschiedenislessen op Taiwanese scholen zo te herschrijven, dat de leerlingen het idee kregen dat Taiwan een eeuwenoude zelfstandige staat was met een eigen geschiedenis. De nationale taal bleef het Mandarijn, maar dat was de enige band met het Vasteland. Nu moet de KMT deze kapitale fout bekopen. Het is nu juist de KMT die over een vorm van eenheid met het vasteland wil onderhandelen, maar de partij heeft de grootste moeite daarvoor een kritische massa te verkrijgen. Aan de andere kant houdt de regering in Beijing de druk op de ketel, maar weet dat een te sterke druk averechts kan werken. Wellicht dat onze ervaring gedurende deze reis een antwoord aanlevert waar beide partijen van kunnen profiteren: laat zoveel mogelijk Taiwanezen hun vakanties op het Vasteland vieren. Na verloop van tijd creëert dat vanzelf een meerderheid voor vreedzame onderhandelingen.
Bron: observaties van de auteur
De opinies in dit artikel zijn van de auteur zelf en worden niet per se door de gehele redactie gedeeld.