Tibet, gezien met eigen ogen

Erwin Carpentier bezocht reeds drie keer China. In mei van dit jaar was hij in Tibet. Hij schreef dit artikel over zijn ervaringen daar en over de berichtgeving op de VRT.

Thangka van Drepung klooster te Lhasa Foto: Xinhua Disclaimer

VRT-Radio 1 trapte op 1 juli de zomervakantie af met het nieuws dat de dalai lama negentig wordt en dat men aan zijn opvolging werkt. Speciale gaste was Christa Meindersma, die als advocaat van de dalai lama optrad. Ze werd in haar verhaal niet in het minst gestoord door enige kritische vraag of opmerking van journaliste van dienst Ruth Roets.

Mevrouw Meindersma was in 2010 kandidaat voor de (Nederlandse) Tweede Kamer voor D66. Ze werkte einde vorige eeuw als tolk in Tibet, was er betrokken bij rellen en schreef een boek over het “bezette Tibet”. Voor haar is de Dalai Lama de (spirituele) leider van het Tibetaanse volk, dat door China wordt onderdrukt: “China doet er alles aan om het Tibetaanse boeddhisme de kop in te drukken of te controleren”.

De VRT had ook een reportage kunnen maken over de zestigste verjaardag van het statuut van autonome regio dat Tibet sinds 1965 geniet en de enorme ontwikkeling dat die regio sindsdien heeft gekend, en dan vooral sinds 2012 onder Xi Jinping.

Een ander beeld

Eerder verscheen op deze site een artikel over het witboek over de mensenrechten, waarvan ik een aantal elementen met eigen ogen heb kunnen waarnemen. In mei bracht ik een week door in Tibet (of Xizang zoals de autonome regio in China heet), en ik zag daar net het tegenovergestelde van wat mevrouw Meindersma beweert: een regio die zich sociaaleconomisch en ecologisch ontwikkelt en zijn religie en cultuur beschermt.

Samen met een groep belangstellenden en onder de deskundige begeleiding van Elisabeth Martens – auteur van diverse artikels en boeken over Tibet en beheerder van de website tibetdoc.org – bezochten we er verschillende tempels, culturele instellingen, evenals sociale en economische projecten.

In de hoofdstad Lhasa bezochten we het beroemde Potala-paleis, de Jokhang-tempel en het Sera-klooster, en nadien, in Xigaze, de tweede grootste stad, ook nog het Palcho-klooster en Tashilumpo-klooster en de boedhistische academie. Zoveel is duidelijk: China investeert in en beschermt de religieuze activiteiten van de monikken, nonnen en gewone gelovigen. Op straat zie je gelovigen met de typische gebedsmolentjes.

Naast religieuze centra bezochten we ook musea voor schilderkunt, taal en cultuur, de Thangka Academy, een farmaceutisch bedrijf in opbouw (met traditionele Tibetaanse geneesmiddelen) en een hypermodern tuinbouwproject.

We konden spreken met kunstenaars, studenten en journalisten. We kregen demonstraties over de inzet van drones bij herbebossingsprojecten en bezochten een porseleinfabriek die talentvolle jongeren specifieke stages aanbiedt. We namen een kijkje in een school met internaat en gingen langs in een modeldorp waar mensen uit afgelegen en arme plaatsen goedkoop en comfortabel kunnen wonen en in de lokale economie aan de slag kunnen of gewoon van hun pensioen genieten.

Een uitgebreider verslag vind je in een volgend nummer van China Vandaag, het tijdschrift van de Vereniging België-China.. Hopelijk leest mevrouw Roets het ook en ontdekt ze hoe in deze regio de mensen een modern en welvarend leven uitbouwen, met respect voor taal, cultuur en godsdienst, maar waarbij ook elk separatisme en politiek gedreven religie van de hand wordt gewezen. Wellicht tot spijt van de dalai lama, maar ten gunste van de miljoenen inwoners van Tibet.

Addendum:
Op een recente conferentie van centrale staatsbedrijven die Tibet’s ontwikkeling moeten ondersteunen hebben 16 ondernemingen 75 investeringsovereenkomsten ondertekend, met een totaal investeringsbedrag van 317,537 miljard yuan (40 miljard euro) waarvan 100 miljard yuan naar verwachting eind 2027 geïnvesteerd zal zijn. De projecten richten zich op sectoren zoals energie, mineralen, elektriciteit en telecommunicatie, en zullen naar verwachting, zodra ze operationeel zijn, meer dan 11.400 nieuwe banen creëren.
Sinds 2021 hebben centrale ondernemingen in totaal 4,7 miljard yuan geïnvesteerd in hulpfondsen en landbouwproducten ter waarde van 5,2 miljard yuan aangekocht. Tegelijkertijd namen ze actief deel aan speciale wervingsactiviteiten voor Tibetaanse afgestudeerden, wat 22.700 banen opleverde