De Belgische landbouwkundige Francois Serneels helpt Chinese boeren betere aardappelen te telen en de volgende generatie landbouwkundigen op te leiden. Vaak neemt hij Belgische studenten of collega-wetenschappers mee om hen vertrouwd te maken met het veldwerk. Zijn verhaal over duurzame samenwerking over de grenzen heen begint in 1999.
Serneels vergelijkt zijn band met China met een avontuur uit de de strip De Blauwe Lotus, waar een jonge reporter naar China trekt en er bevriend raakt met een Chinese jongen. Landbouwkundige Serneels bezocht in 1999 de eerste China International Agricultural Expo en de eerste International Conference on Plant Protection. Daar presenteerde hij een voorspellingssysteem dat was ontwikkeld door het Provinciaal Onderzoekscentrum van Henegouwen om boeren te helpen bij de bestrijding van aardappelziekte, een snel verspreidende ziekte die aardappeloogsten verwoest.
Hij ontmoette er Che Xingbi die zijn vriend ging worden en hem uitnodigde naar Wuxi, een afgelegen bergachtig gebied in het noordoosten van Chongqing waar lokale boeren worstelden met herhaalde uitbraken van de ziekte. Het Belgische systeem bracht een omvorming teweeg. In de jaren die volgden, steeg de aardappeloogst in Wuxi aanzienlijk en werd de bescheiden knol een pijler van de lokale armoedebestrijding. Tegenwoordig wordt het systeem in ongeveer 16 provincies in China gebruikt en helpt het boeren grote verliezen te voorkomen.
Automatisering
Het oorspronkelijke Belgische waarschuwingssysteem voor aardappelziekte was grotendeels handmatig. ‘Boeren gingen naar de weerstations, noteerden de temperatuur en neerslag en belden de wetenschappers’, legt hij uit. “Vervolgens tekenden we handmatig grafieken en analyseerden we hoe de ziekte zich ontwikkelde. In 1999 was het systeem nog maar in beperkte mate geautomatiseerd. Dergelijke methoden waren onpraktisch in China gezien de uitgestrekte landbouwgebieden. Die uitdaging zette Serneels’ Chinese partners ertoe aan geavanceerde computer- en datatransmissiesystemen te ontwikkelen om het proces volledig te automatiseren. ‘We ontwierpen het eerste systeem, maar kregen een veel krachtigere versie terug uit China’, aldus Serneels. ‘Het was een echte win-winsamenwerking.’ Die verbeterde versie wordt nu ook gebruikt in Rwanda, Guinee en Bangladesh. Serneels noemt deze uitbreiding een zeer interessant voorbeeld van gezamenlijke vooruitgang voor de mensheid. Nu de wereld voor dringende uitdagingen staat zoals klimaatverandering, voedselonzekerheid en energietekorten, is hij ervan overtuigd dat dergelijke samenwerking essentieel is. ‘Europa heeft geavanceerd onderzoek en China heeft enorme gebieden voor toepassing en innovatie. Door onze krachten te bundelen, zoals we hebben gedaan met het aardappelsysteem, kunnen we grote dingen bereiken.’
Zelf ervaren
Serneels is ervan overtuigd dat persoonlijke ervaring de sleutel is tot een dieper begrip. ‘Alleen door het platteland van China te zien, er een paar dagen te verblijven en lokale studenten, boeren en wetenschappers te ontmoeten, kunnen ze het echte China beginnen te begrijpen.’ De resultaten zijn bemoedigend: meer dan 20 van zijn studenten zijn na hun eerste bezoek teruggekeerd naar China voor langere stages of onderzoeksprojecten.
Om culturele verschillen uit te leggen en tegelijkertijd overeenkomsten te benadrukken, vergelijkt de landbouwkundige vaak kaas en tofu: ‘In Europa hebben we honderden soorten kaas, in China veel soorten tofu. Kaas is bewerkte melk, tofu is bewerkt soja-eiwit. De smaken verschillen, maar beide zijn symbolisch en voedzaam’, vindt hij. Hij is ervan overtuigd dat het erkennen van overeenkomsten de sleutel is tot duurzame samenwerking over de grenzen heen. Hij wordt in China de ‘Dr. Bethune van de aardappel’ geheten, een hele eer vergeleken te worden met de Canadese chirurg Norman Bethune die in China een held werd vanwege zijn toewijding aan de strijd van het Chinese volk tegen de Japanse agressie in 1938.
Bron: Peoples Daily
