De toenemende westerse retoriek tegen China heeft een duidelijk doel. Politici willen instemming creëren voor de nieuwe koude oorlog, en mogelijk zelfs voor een hete oorlog. China daarentegen is een kracht voor vrede.
Carlos Martinez OPINIE
De afgelopen jaren heeft een groeiend koor van stemmen in het Westen er alles aan gedaan om China af te schilderen als een dreigend gevaar voor de vrede en stabiliteit in de wereld.
Eerder dit jaar verklaarde de Amerikaanse minister van Defensie (intussen officieel minister van Oorlog genoemd!) Pete Hegseth: ‘Het is aannemelijk dat Beijing zich voorbereidt om mogelijk met militair geweld het machtsevenwicht in de Indo-Pacific te wijzigen… De dreiging die China vormt is reëel en zou nu al op de loer kunnen liggen.’
Dat soort retoriek gaat meestal gepaard met oproepen tot enorm verhoogde militaire uitgaven, voorgesteld als een afschrikmiddel ‘waar we een prijs voor moeten betalen’. De regering Trump dringt er bij de NAVO-lidstaten op aan om 5 procent van het bbp uit te geven aan ‘defensie’. De militaire uitgaven van China bedragen overigens 1,7 procent van zijn bbp.
Deze voorstelling van zaken vindt weerklank in heel Europa. Bijvoorbeeld in Groot-Brittannië, daar wordt China, hoewel het nog niet formeel als ‘bedreiging’ is aangemerkt, in de praktijk wel als zodanig behandeld. China wordt uitgesloten van 5G-infrastructuur en kernenergieprojecten. Over het land gaat een eindeloze reeks paniekverhalen rond die zinspelen op spionage. De Britse minister van Defensie John Healey heeft openlijk gedreigd met oorlog als China zou proberen om de status quo tussen de beide oevers van de Straat van Taiwan eenzijdig te veranderen.
Europese regeringen, zoals die van Labour in het Verenigd Koninkrijk, hebben duidelijk nood aan goede betrekkingen met China om hun verhoopte groeiplannen van de grond te krijgen. Ze worden echter belemmerd door de noodzaak om Washington en hun binnenlandse veiligheidsapparaten gunstig te stemmen. In mei van dit jaar beschuldigde Peter Navarro, de belangrijkste handelsadviseur van Donald Trump, Groot-Brittannië ervan een ‘volgzame dienaar van China’ te zijn. Navarro waarschuwde vervolgens: ‘als de Chinese vampier het Amerikaanse bloed niet kan zuigen, zal hij het Britse bloed en het bloed van de EU zuigen’.
Ondertussen wordt China in het Strategisch Concept 2022 van de NAVO een gevaar voor de veiligheid van de alliantie genoemd. Daarbij hebben de auteurs het over ‘kwaadaardige hybride en cyberoperaties’ en ‘dwangbeleid’. De NAVO-top van vorig jaar in Washington ging nog verder en waarschuwde dat ‘China’s onverhulde ambities… een uitdaging blijven vormen voor onze belangen, veiligheid en waarden’.
Van Washington tot Brussel is men het er nu bijna volledig over eens dat China ‘agressief’ en ‘expansionistisch’ is. China breidt zijn leger uit, bedreigt Taiwan, helpt Rusland, onderdrukt Afrika en Latijns-Amerika, overspoelt markten, steelt banen, steelt technologie, bespioneert het Westen en probeert onze geweldige democratie te ondermijnen.
Hoe geloofwaardig zijn al deze beweringen?
China’s vreedzame opkomst
In feite is de opkomst van China opmerkelijk vreedzaam geweest. Het land heeft in 45 jaar geen oorlog gevoerd. In grote oorlogen waarbij het land in het verleden betrokken was – Korea en Vietnam – verzetten de naties van wie China een bondgenoot was zich tegen imperialisme en kolonialisme.
In tegenstelling tot de VS en de Europese mogendheden heeft China nooit aanvalsoorlogen gevoerd, nooit kolonies gezocht, nooit operaties uitgevoerd om voor een regimewisseling te zorgen. Voorts heeft China nooit eenzijdig sancties aan andere landen opgelegd.
Op nucleair gebied waarschuwen de westerse media voor het groeiende kernarsenaal van China. De cijfers echter vertellen een ander verhaal: China heeft minder dan 500 kernkoppen, vergeleken met de meer dan 5.000 kernkoppen in het bezit van de VS. Bovendien is China de enige van de nucleaire mogendheden die zich heeft verbonden aan een strikt beleid om nooit als eerste kernwapens in te zetten. Verder is China het enige land dat heeft beloofd nooit kernwapens te zullen gebruiken tegen een niet-nucleaire staat.
Tijdens de militaire parade in Beijing op 3 september 2025, was inderdaad duidelijk te zien dat China zijn leger beslist moderniseert. Het land heeft dan ook te maken met een langdurige, escalerende campagne van inperking en omsingeling. Het defensiebudget van China is een derde van dat van de VS, ondanks het feit dat het land een vier keer zo grote bevolking heeft en geostrategisch veel kwetsbaarder is.
De kwestie Taiwan
Een groot deel van het verhaal over de ‘Chinese dreiging’ draait om de provincie Taiwan. Toch is het standpunt van Beijing al meer dan zeventig jaar consequent en gebaseerd op het internationaal recht en diverse resoluties van de Verenigde Naties.
Taiwan werd in 1895 door het Japanse rijk veroverd en in 1945 met instemming van de geallieerde mogendheden teruggegeven aan China. De vlucht in 1949 van de troepen van Chiang Kai-shek naar het eiland veranderde niets aan dat fundamentele feit.
Het ‘Eén China’-principe wordt erkend door meer dan 90 procent van de landen in de wereld, waaronder de VS, Groot-Brittannië en alle landen van de EU. Beijing streeft al jaren consequent naar een vreedzame hereniging. Het behoudt zich enkel het recht voor om geweld te gebruiken in het geval van inmenging van buitenaf of van een eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring.
Wat er veranderd is, is dat de VS en hun bondgenoten, in een poging om conflicten uit te lokken en China te ondermijnen, hun steun aan separatistische elementen vergroten, hun wapenleveranties aan de regering in Taipei opvoeren en voortdurend hun acceptatie van het één-China-beginsel herroepen.
Handel, ontwikkeling en samenwerking
Verre van een wereldwijde onderdrukker te zijn, is China de grootste handelspartner geworden van twee derde van de landen in de wereld. Driekwart van de VN-lidstaten heeft het Belt and Road Initiative onderschreven. De investeringen van Beijing in Afrika, Latijns-Amerika, Azië, de Stille Oceaan en het Caribisch gebied worden over het algemeen verwelkomd, omdat ze landen kunnen helpen zich te ontworstelen aan eeuwen van koloniale onderontwikkeling.
De beweringen over ‘schuldenvaldiplomatie’ komen overwegend van Westerse regeringen die ze verspreiden uit wrok over hun eigen afnemende invloed.
Hoe een echte bedreiging eruitziet
Wie wil weten hoe een echte bedreiging voor de vrede eruitziet, hoeft alleen maar naar de staat van dienst van de Verenigde Staten te kijken. Van Korea en Vietnam tot Irak, Afghanistan, Libië en Syrië hebben de VS en hun bondgenoten non-stop agressieoorlogen gevoerd en regimewisselingen uitgelokt.
De VS handhaaft illegale sancties tegen allerlei landen, van Cuba tot Zimbabwe, en geven militaire, financiële en diplomatieke steun aan de genocide van Israël in Gaza die maar blijft voortduren.
De VS geeft jaarlijks meer dan een triljoen dollar uit aan zijn leger, onderhoudt honderden militaire basissen overzee en heeft van kernwapens voorziene troepen overal in Oost-Azië. De VS doet aan militaire blokvorming door allianties op te zetten zoals AUKUS en ‘de QUAD’, met als doel de oprichting van een Aziatische NAVO.
In de bekende uitspraak van Thomas Friedman, columnist van de New York Times, werd het treffend verwoord. ‘De verborgen hand van de markt zal nooit werken zonder een verborgen vuist – McDonald’s kan niet floreren zonder McDonnell Douglas’.
Een kracht voor vrede en vooruitgang
Waarom wordt China dan zo consequent afgeschilderd als een bedreiging? Het doel is duidelijk: het creëren van instemming voor een escalerende campagne van omsingeling, sancties, handelsbeperkingen en uiteindelijk voor een mogelijke oorlog, met Taiwan als het meest waarschijnlijke brandpunt.
En jammer genoeg kan de anti-China retoriek gedijen op een vruchtbare bodem van aloude racistische clichés over ‘ondoorgrondelijke oosterlingen’ en het ‘Gele Gevaar dat de wereld wil overnemen’.
In plaats van een gevaar te zijn, heeft China laten zien dat het werkt aan vrede en samenwerking. Het bevordert een visie van een wereldwijde gemeenschap met een gedeelde toekomst, gebouwd op gemeenschappelijke welvaart, ecologische duurzaamheid en respect voor het internationaal recht.
President Xi Jinping heeft kort en krachtig uitgelegd waarom China zich op vrede richt: ‘Zonder vrede is niets mogelijk. Het handhaven van vrede is ons grootste gemeenschappelijke belang en het meest gekoesterde streven van mensen uit alle landen.’
China heeft consequent opgeroepen tot een staakt-het-vuren in Gaza en Oekraïne, steunt de oprichting van een onafhankelijke Palestijnse staat en dringt aan op onderhandelde oplossingen voor conflicten in plaats van escalatie.
Het is wereldleider op het gebied van de productie en het gebruik van hernieuwbare energie en zijn Belt and Road-projecten helpen tal van ontwikkelingslanden om te ontsnappen aan de erfenis van onderontwikkeling.
Tijdens de Covid-19 pandemie leverde China miljarden vaccindoses en medische apparatuur over de hele wereld, vooral in het Zuiden.
In plaats van een bedreiging vormt China de kern van een multipolair traject dat een broodnodig alternatief biedt voor de destructieve hegemonie van de Verenigde Staten – een alternatief dat gebaseerd is op vrede, samenwerking, vriendschap en duurzame ontwikkeling.
Erkenning van deze realiteit is essentieel als de mensheid niet slaapwandelend wil terechtkomen in een nieuwe koude oorlog, of erger nog, een catastrofale hete oorlog.
* Carlos Martinez is de auteur van The East is Still Red – Chinese socialism in the 21st century en is mederedacteur van de website Friends of Socialist China. Hij schreef de bovenstaande tekst als smaakmaker voor de Socialist China Conference 2025 die op 27 september plaatsvond in Londen. Het artikel verscheen in The Morning Star onder de titel China – a force for peace and progress
** De standpunten in opiniestukken zijn niet noodzakelijk identiek aan de redactionele lijn van ChinaSquare.be. De verantwoordelijkheid voor de inhoud ligt bij de auteur.
Video: Carlos Martinez beantwoordt de vraag ‘Vormt China echt een bedreiging?’ tijdens een avond van Friends of Socialist China supporters in Yorkshire, GB.
