Hoewel we alweer een paar dagen in Beijing terug zijn, is er nog een museum in Lanzhou waarover het zeker de moeite waard is te schrijven: het Jiandu Museum. Eigenlijk is het een historisch museum dat de ontstaansgeschiedenis van de Chinese natie vertelt, maar dan zoals het tot ons komt geschreven op van oude teksten op bamboelatjes: jiandu genaamd.
Voorbeeld van jiandu; foto van de auteur
Jiandu
Jiandu zijn dunne latjes van bamboe (soms ook hout) waarop Chinezen teksten schreven voor de uitvinding van het papier. Langere teksten werden op meerdere, aan elkaar gebonden, latjes geschreven. Die werden opgerold en bewaard. Een lezer kon de tekst uitrollen, lat voor lat lezen en aan de andere kan weer oprollen. Dat is de reden dat ook na de opkomst van het papier en het drukken met losse karakters het Chinees van boven naar beneden geschreven bleef. Pas in de 20e eeuw werd dit geleidelijk gewijzigd.
Documentatie
In die vroege periode rond de eenwording van China deelden de voorvaderen van de Han etnische groep hun land met een aantal andere volkeren. Een van de belangrijkste aspecten waarop de Han een voorsprong hadden op de anderen was hun schrift; de mogelijkheid om, bijvoorbeeld, zakelijke overeenkomsten, wetten, de inhoud van een zending goederen, e.d. vast te leggen. Dit gaf de Han een enorme voorsprong in de organisatie van hun maatschappij en was een belangrijke reden voor hun aanmerkelijk snellere ontwikkeling dan de omringende etnische groepen.
Briefwisseling
Ook konden Han-leiders elkaar geschreven boodschappen sturen. Die werden door bodes te paard van de verzender naar de ontvanger gebracht. Daarvoor was een systeem van stations opgezet, waar bodes van paard konden wisselen, zodat ze voortdurend met grote snelheid konden reizen. Het museum besteedt hier ruime aandacht aan.
Heilig
Vanaf het begin van de ontwikkeling van het Chinese schrift werden beschreven zaken als heilig beschouwd. Je kon een gelezen document niet zomaar weggooien; als was het slechts een korte notitie. Alles werd zorgvuldig bewaard. Daar plukken de moderne archeologen en historici nu de vruchten van. Oude geschriften, van hele boeken tot korte brieven, zijn en worden nog steeds in groten getale opgegraven. Deze documenten vormen een oneindige bron van informatie over het dagelijkse leven van die tijd. Het Jiandu Museum besteedt daar ruime aandacht aan.
Modern
Wat mij persoonlijk opviel is hoe dicht sommige berichten bij hun hedendaagse tegenhangers staan. Ik stond met name versteld van een kort bericht op slechts één latje. Het was een mededeling over een ontsnapte gevangene, een man van ongeveer 30 jaar, van een bepaalde lengte en met een bepaald uiterlijk. Ook is er een latje waarop een officier zijn meerdere om ziekteverlof verzoekt. Dit verschilt inhoudelijk nauwelijks van vergelijkbare berichten die wij elkaar vandaag de dag electronisch sturen.
Aanvulling
De uitleg van de geschiedenis aan de hand van jiandu wordt aangevuld met andere opgegraven voorwerpen, gebruiksvoorwerpen uit het dagelijks leven van de vroege geschiedenis van China. Zo krijgt de bezoeker een kijk in de huiskamers, keukens, slaapkamers, militaire barakken, enz., van die tijd.
Lanzhou ligt niet op de gebruikelijke toeristische routes, maar mocht je ooit in de stad terecht komen, dan is het Jiandu Museum absoluut een bezoek waard.
Bron: eigen observaties van de auteur
