De zogenaamde ‘Generatie Z’ (geboren na 1995) downloaden vaker e-books op hun telefoons en tablets dan dat ze naar boekwinkels of bibliotheken gaan voor fysieke exemplaren. Boeken zijn niet enkel iets om te lezen, maar ook om te beleven via de interpretaties van leesvrienden.

Schouder aan schouder met vreemden in een schommelende metro, plugt Li Zining haar oortjes in .Zodra de verteller van het sciencefiction-epos ‘The Three-Body Problem’ begint, verdwijnen het gekletter van de deuren en het geroezemoes van gesprekken en komt ze terecht in een stille, buitenaardse wereld. In heel China zoeken miljoenen Gen Z-lezers dezelfde stilte, waarbij hun gloeiende schermen nu als nieuw perkament dienen.. Ze vertelt dat ze altijd een audioboek afspeelt, of ze nu aan het koken is of aan het hardlopen, en vóór ze het wist had ze al verschillende dikke sciencefictionboeken verslonden.
De digitale Chinezen geboren tussen 1995 en 2009, ook wel bekend als ‘Generatie Z’, hebben de regels voor het ontdekken, verbruiken en delen van verhalen herschreven. Ze maken bijna een vijfde van de totale bevolking uit en downloaden vaker e-books op hun telefoons en tablets dan dat ze naar boekwinkels of bibliotheken gaan voor fysieke exemplaren. Ze verbruiken enorme hoeveelheden online literatuur, delen recensies en aantekeningen op sociale mediaplatformen, volgen ‘boekbloggers’ en zoeken ‘leesvrienden’.
Uit gegevens van WeChat Reading blijkt dat 6,56 miljoen oftewel 46%, van de maandelijkse actieve gebruikers tot generatie Z behoort. Op Zhangyue, het platform van iReader Technology, is ongeveer een derde van de maandelijkse actieve gebruikers generatie Z die gemiddeld 120 minuten per dag op het platform doorbrengt. Chen Wenting die een jaarabonnement op een leesapp heeft, vindt dat e-reading het mogelijk maakt om ‘te lezen waar en wanneer je maar wilt’ en relatief goedkoop is.
Uit een enquête van de Chinese Academie voor Pers en Publicatie blijkt dat vorig jaar 38,5 procent van de volwassen burgers audioboeken las. Voor jongeren zijn boeken niet alleen iets om te lezen, maar ook om te beleven via de interpretaties van anderen. Studente Cheng Nan is sinds kort verslingerd aan het bekijken van uitlegvideo’s over de met de Nobelprijs bekroonde roman ’Honderd jaar eenzaamheid’ op het videoplatform Bilibili. ‘Ik vond het moeilijk om de moed op te brengen om zo’n klassieker te lezen, maar de uitlegvideo’s waren erg boeiend’, zegt ze. Deze video’s behandelen niet alleen de plot, maar geven ook achtergrondinformatie en uitgebreide inzichten, vaak vergezeld van animaties of fragmenten uit tv-bewerkingen, wat ze erg aantrekkelijk maakt.

In 2024 steeg het aantal leesvideo’s van meer dan vijf minuten op het Douyin-platform met 336% ten opzichte van het jaar ervoor, met een stijging van 137% in het aantal views. Ondertussen zagen boekrecensievideo’s en -afbeeldingen een toename van 135% in het aantal views en een indrukwekkende stijging van 518% in het aantal cumulatieve shares.
Sommige Gen-Z-lezers vinden het ook leuk om gelijkgestemde ‘leesmaatjes’ te vinden. Volgens student Xiao Xia helpt lezen met een ‘maatje’ niet alleen om het schema te volgen en boeken op tijd uit te lezen, maar biedt het ook nieuwe perspectieven en inzichten, waardoor blinde vlekken in het eigen denken blootgelegd worden. Op het WeChat Reading-platform kunnen gebruikers met elkaar communiceren door specifieke zinnen te markeren en te becommentariëren. ‘Je kunt je gedachten vastleggen terwijl je een boek of een bepaalde zin leest. Als je iets in het boek niet begrijpt, kun je ontdekken wat anderen ervan vinden en soms krijg je een echte openbaring’, aldus Chen Wenting. Het lezen van dikke boeken wordt interessanter als je de opmerkingen van andere lezers kunt zien, voegt Chen toe.

Traditionele uitgevers jagen nu op de digitale glans en maken gebruik van big data om lezers te bereiken, terwijl ze livestreaming inzetten om nieuwe titels te lanceren. ‘We bevinden ons in een cruciale periode, waarin productvormen en branchevoorschriften opnieuw gedefinieerd worden’, aldus Huang Zhijian, voorzitter van de China Publishing Group. ‘De essentie van de uitgeverij is het delen van kennis, wat niet beperkt hoeft te blijven tot fysieke boeken.’ ‘De uitgeverijsector moet actief gebruikmaken van nieuwe technologieën om kwalitatief hoogwaardige content toegankelijker en beter waarneembaar te maken voor jongeren’, aldus professor Cong Ting van de faculteit Uitgeverij aan de Universiteit van Shanghai voor Wetenschap en Technologie.
Bron: Xinhua