Xi Jinping heeft zijn driedaags bezoek aan Astana afgesloten waar hij de tweede topontmoeting tussen China en Centraal-Azië bijwoonde. Zowel een verdrag inzake eeuwige goede nabuurschap, vriendschap en samenwerking werd ondertekend evenals een nieuw actieplan voor BRI-samenwerking ondertekend. De top besloot 3 nieuwe samenwerkingscentra op te richten en Xi voerde ook een reeks bilaterale gesprekken.
Het samenwerkingsmechanisme tussen China en de Centraal Aziatische landen steunt op acht pijlers en er werden achtereenvolgens 13 samenwerkingsplatforms op ministerieel niveau opgericht evenals het permanente secretariaat dat ondertussen volledig operationeel werd. In zijn sleuteltoespraak tijdens de topontmoeting stelde Xi een China-Centraal-Aziatische spirit voor. Deze luidt als volgt: ‘Vasthouden aan wederzijds respect en gelijke behandeling; vasthouden aan het verdiepen van wederzijds vertrouwen en met één stem reageren; vasthouden aan wederzijds voordeel en win-winresultaten en gemeenschappelijke ontwikkeling; vasthouden aan elkaar in de gaten houden en elkaar helpen en in voor- en tegenspoed in hetzelfde schuitje zitten.’
Samenwerkingscentra
Een van de belangrijkste resultaten van de top in Astana is de inhuldiging van drie samenwerkingscentra en een samenwerkingsplatform voor soepele handel. De instellingen omvatten het samenwerkingscentrum voor armoedebestrijding tussen China en Centraal-Azië, het samenwerkingscentrum voor onderwijsuitwisseling, het samenwerkingscentrum voor bestrijding van woestijnvorming en het samenwerkingsplatform voor soepele handel tussen China en Centraal-Azië. ‘China is bereid om zijn ontwikkelingservaring en nieuwste technologische vooruitgang te delen met de Centraal-Aziatische landen, de connectiviteit van de digitale infrastructuur te bevorderen, de samenwerking op het gebied van kunstmatige intelligentie te versterken en nieuwe productieve krachten van hoge kwaliteit te stimuleren’, verklaarde Xi
Tijdens de top riep Xi China en de Centraal-Aziatische landen op om hoogwaardige Belt and Road-samenwerking te bevorderen. Alle partijen hebben een nieuw actieplan voor BRI-samenwerking ondertekend. De Chinese kant zal de afstemming van de ontwikkelingsstrategieën met de Centraal-Aziatische landen versterken en de uitvoering van een aantal grote projecten versnellen. Daardoor wordt Centraal-Azië een levendiger en sterker demonstratiegebied voor de gezamenlijke opbouw van de Belt and Road.
De zes landen hebben gezamenlijk aangekondigd dat 2025 tot 2026 het ‘Jaar van hoogwaardige ontwikkeling van de samenwerking tussen China en Centraal-Azië’ zal zijn. Alle partijen zullen zich concentreren op de zes prioritaire gebieden van onbelemmerde handel, industriële investeringen, connectiviteit, groene grondstoffen, modernisering van de landbouw en personeelsuitwisselingen…”
China zal ook samenwerken met Kazachstan om de aanleg van de derde grensoverschrijdende spoorweg tussen China en Kazachstan te versnellen, samenwerken met Tadzjikistan om de renovatie van belangrijke delen van fase II van de snelweg tussen China en Tadzjikistan uit te voeren en de samenwerking met de Centraal-Aziatische landen op het gebied van de China-Europe Railway Express en de Trans-Kaspische Internationale Transportcorridor te verdiepen, om zo de omvorming van Centraal-Azië van een afgesloten regio naar een verbonden regio te bevorderen
Bilateraal
Toen president Xi Jinping een ontmoeting had met de staatshoofden van Kirgizië en Oezbekistan, kwamen alle partijen overeen om de hoogwaardige aanleg van de spoorweg China-Kirgizië-Oezbekistan te bevorderen en te streven naar een spoedige voltooiing ervan. De Chinese kant zal ook samenwerken met Kazachstan om de aanleg van de derde grensoverschrijdende spoorweg tussen China en Kazachstan te versnellen, samenwerken met Tadzjikistan om de renovatie van belangrijke delen van fase II van de snelweg tussen China en Tadzjikistan uit te voeren, en de samenwerking met de Centraal-Aziatische landen op het gebied van de China-Europe Railway Express en de Trans-Kaspische Internationale Transportcorridor te verdiepen, om zo de transformatie van Centraal-Azië van een afgesloten naar een ‘verbonden regio te bevorderen en het gebied echt tot een kruispunt te maken dat het Euraziatische continent verbindt
Verdrag goede nabuurschap
Xi en de leiders van de vijf Centraal-Aziatische landen hebben een verdrag inzake eeuwige goede nabuurschap, vriendschap en samenwerking ondertekend. Volgens het verdrag bevestigden de zes landen opnieuw hun krachtige steun voor de onafhankelijkheid, soevereiniteit en territoriale integriteit van elk land alsook voor de beginselen van soevereine gelijkheid en de onschendbaarheid van grenzen. Alle partijen hebben herhaald dat zij geen geweld zullen gebruiken of dreigen met geweld en dat zij geschillen vreedzaam zullen oplossen, aldus het verdrag.
Wat de huidige situatie in het Midden-Oosten betreft, wees president Xi Jinping erop dat China gekant is tegen elke actie die de soevereiniteit, veiligheid en territoriale integriteit van andere landen schendt. Militaire conflicten zijn geen oplossing voor problemen; alle partijen moeten zich inspannen om het conflict zo snel mogelijk te de-escaleren en verdere escalatie van de spanningen te voorkomen
Menselijke contacten
Xi Jinping beloofde 3.000 opleidingsplaatsen aan voor Centraal-Aziatische landen in de komende twee jaar. Hij kondigde aan dat China meer culturele centra, universiteitscampussen, Luban-werkplaatsen en centra voor traditionele Chinese geneeskunde in Centraal-Azië zal oprichten. Het, zal ook Centraal-Aziatische taalprogramma’s aan Chinese universiteiten opzetten, het ‘Technisch en vaardigheidsverbeteringsplan China-Centraal-Azië’ blijven uitvoeren en de samenwerking met Centraal-Aziatische landen op het gebied van wetgevende instanties, politieke partijen, vrouwen, jongeren, media, denktanks en andere gebieden versterken en diepgaande uitwisselingen over bestuurservaringen organiseren.
De zes staatshoofden waren getuige van de ondertekening van meerdere zusterstedenovereenkomsten, waardoor het aantal zustersteden tussen China en Centraal-Aziatische landen op meer dan 100 komt. Daarmee is het initiatief dat president Xi drie jaar geleden heeft voorgesteld, verwezenlijkt. De zes landen ondertekenden een samenwerkingsinitiatief om intermenselijke contacten te vergemakkelijken Alle partijen kwamen overeen om de wederzijdse oprichting van culturele centra actief te bevorderen. De top besloot nog de derde topontmoeting in 2027 te houden met China als gastheer.
Bronnen Peoples Daily, trackingpeoplesdaily.substack.com/
