Vorige vrijdag in Terzake: een reportage van Stefan Blommaert over zijn bezoek aan de Oeigoeren in Xinjiang, op uitnodiging van de Chinese overheid. Duur : 6 minuten. Blommaert stelt zich erg kritisch op tegenover de positieve beelden van de instellingen voor heropvoeding die hij mocht bezoeken.
Alles wat de VRT-reporter in Xinjiang hoort en ziet wordt in het programma afgedaan als staatspropaganda. Daarna komt een vertegenwoordiger van Human Rights Watch 9 minuten de Chinezen beschuldigen. De journaliste van dienst stelt geen enkele kritische vraag. Toch is de onpartijdigheid van HRW twijfelachtig, omwille van de innige banden met de Amerikaanse regering, maar wie maalt daarom? Het beeld dat de VRT brengt is duidelijk: met terrorisme als voorwendsel onderdrukken de Chinezen een islamitische minderheid en proberen die met geweld te assimileren. Een gefabriceerd beeld dat past in de koude oorlog die sommigen tegen China willen opstarten.
Zijn terrorisme, separatisme en extremisme slechts voorwendsels voor onderdrukking?
Terroristische aanslagen van Oeigoeren hebben in China honderden doden gemaakt. In Xinjiang maar ook elders , met als trieste dieptepunten de 40 doden in het station van Kunming en een dodelijke aanslag op het Tian An Menplein in Beijing.
Het terrorisme wordt gevoed van twee kanten. Het World Uyghur Congress, een creatie die financieel afhangt van de VS, komt op voor afscheiding. De beweging grijpt terug naar het verleden: sinds de definitieve aanhechting bij China in de 18de eeuw, is Xinjiang zelden volledig rustig geweest. In de 20ste eeuw waren er twee pogingen tot afscheiding van een deel van de provincie. Het Turks islamitische karakter van de Oeigoeren zorgt voor een culturele afstand met de rest van China. Aanhangers van het separatistische ballingenkongres mochten in Terzake zelfs letterlijk oproepen tot oorlog tegen China!
Aan de andere kant is er islamitisch extremisme. Xinjiang grenst aan Afghanistan en Pakistan. Het extremisme heeft er impact. In 2010 vielen bij een wilde slachtpartij door radicale Oeigoeren in de stad Urumqi 200 Han-Chinezen als slachtoffer. Het East Turkestan Islamic Movement (ETIM) is door de VS als terroristisch bestempeld. De laatste harde kern van islamitische strijders in Syrië, in de provincie Idlib, bestaat vooral uit enkele duizenden Chinese Oeigoeren. Wat gebeurt er wanneer die ooit terugkeren?
Eigen schuld?
Er is dus geen twijfel dat het terrorisme een probleem vormt voor China. Maar is dat niet de schuld van de Chinezen zelf? Is het terrorisme eigenlijk geen vrijheidsstrijd tegen de Chinese onderdrukking? Terzake ging ver in die richting: de journaliste van dienst noemde de oproep tot oorlog tegen China ‘een drang naar vrijheid’.
In dit verband horen we argumenten als economische achterstelling, culturele assimilatie en religieuze onderdrukking. Wat is daarvan aan?
Xinjiang kent een snellere economische ontwikkeling dan de rest van China. Dat is te danken aan de regeringspolitiek. De Han in Xinjiang – ongeveer even talrijk als de Oeigoeren – halen daar echter meer voordeel uit. De Oeigoeren leven immers vooral in afgelegen oases, de Han in de steden. Oeigoeren die naar de stad migreren zijn gehandicapt door een gebrek aan kennis van het Chinees en aan opleiding.
China heeft daarom vormen van positieve discriminatie van de minderheden, bijvoorbeeld voor toegang tot het hoger onderwijs. Armoedebestrijding, investeringen in gezondheidszorg en onderwijs krijgen extra aandacht in de regio met veel Oeigoeren. Oases worden ontsloten door snelwegen aan te leggen dwars door de ondoordringbaar geachte Taklamatan woestijn. Han-kaderpersoneel uit de stad wordt aangemoedigd om op het platteland tussen de Oeigoeren te gaan werken en leven. Wat men hier heropvoedingskamp noemt heet in China beroepsschool, met de nadruk op betere kennis van de Chinese taal en degelijke vakopleiding. De Oeigoeren volledig laten meeprofiteren van de economische ontwikkeling blijft echter een uitdaging.
Het openbare leven in Xinjiang is tweetalig, met de meeste commerciële opschriften ook in twee talen. Er zijn kranten, televisie-uitzendingen en boeken in het Oeigoers. Xinjiang geniet sinds 1955 culturele autonomie. Over het onderwijs hoor je zowel de kritiek dat de Oeigoeren te weinig toegang krijgen tot onderwijs in het Chinees, waardoor hun toekomstkansen verkleinen, als de kritiek dat de Oeigoeren te weinig les in hun eigen taal krijgen, wat dan assimilatie tot doel zou hebben. Onze eigen discussie over de talen in het onderwijs van een gemengde stad als Brussel toont genoeg dat de problematiek niet eenvoudig is.
En dan is er de islam. Er is vrijheid van godsdienst in Xinjiang. De talrijke moskeeën zijn er gewoon open, iedere gelovige kan er gaan bidden. Worden de imams gehersenspoeld? Het klopt dat aan de imams gevraagd wordt een actieve rol in deradicalisering te spelen. Dat is hetzelfde als wat wij van de imams bij ons verwachten. Religieuze symbolen zijn verboden want vrouwen mogen geen sluier meer dragen? Daar wordt bij ons zelden – eigenlijk nooit- bij gezegd dat de verboden sluier het gezicht volledig bedekt, ook de ogen; de vrouwen moeten er maar doorheen kijken! Visuele controle van de identiteit wordt onmogelijk.
De perfecte integratie van 10 miljoen Turkstalige moslims in een land met 1,25 miljard Han is niet eenvoudig . Maar de problemen zien als (gedeeltelijke) rechtvaardiging van terroristische daden ruikt naar dubbele moraal.
Welk antwoord op het terrorisme?
China zit in Xinjiang met een probleem van terrorisme geënt op een tamelijk brede basis van separatistisch en religieus radicalisme. De remedie hiertegen van tien jaar geleden – economische ontwikkeling- volstaat niet. Het huidige antwoord is dubbel: controle en repressie enerzijds, wegnemen van de voedingsbodem van radicalisme anderzijds.
De controle is in reactie op terroristische acties de laatste jaren fel opgedreven. Dat is bij ons niet anders. De Chinese bevolking, die dicht opeengepakt leeft, vraagt, eist veiligheid en jaagt de overheid op. Daarbij schakelt de staat de nieuwste beveiligingstechnologieën in, zoals overal in China. Van privacy ligt de doorsnee Chinees (nog) niet wakker. De toegenomen controle lijkt te werken: de laatste jaren zijn er geen grote aanslagen meer uitgevoerd.
Een moeilijker opdracht is deradicalisering. Ook dat weten we uit ervaringen in eigen land. Er is actie op drie niveaus. Personen die veroordeeld zijn voor terrorisme of extremisme kunnen in de gevangenis een deradicaliseringstraject doormaken. Personen die hun straf uitgezeten hebben , maar waarvan justitie denkt dat ze kunnen recidiveren, kunnen verplicht worden een deradicaliseringstraject in een gesloten instelling te volgen.
De derde groep zijn instellingen voor deradicalisering van personen die voor geen enkele misdaad aangeklaagd zijn. Uit een academische studie van enkele jaren terug blijkt dat ze oorspronkelijk als een soort beroepsopleiding voor volwassenen bedoeld waren. Ze zijn geëvolueerd naar gesloten instellingen voor personen met radicale opvattingen.
Bij de drie categorieën ligt de nadruk op vaardigheden die kansen bieden op een betere toekomst: Chinese taal, kennis van de Chinese wetten en de staatsstructuur, en vakkennis. Een soort verplichte inburgeringscursussen?
Hoeveel personen zitten er in de instellingen? ‘Honderdduizenden tot misschien wel een miljoen’, zegt Human Rights Watch op basis van een uit de lucht gegrepen schatting door een dissident. Sindsdien gaat bij ons het cijfer van één miljoen rond , in sommige media aangedikt tot ‘meer dan één miljoen’ of ‘misschien wel twee miljoen’ . Na een bezoek aan een school waar de ouders van 20 op de 80 kinderen in een instelling zitten suggereert de VRT-reportage dat dus een kwart van de volwassen bevolking zou kunnen opgesloten zijn. Dat de bezochte school misschien geen gemiddelde school is, is geen overweging. We kunnen alleen vaststellen dat de in het Westen genoemde aantallen nergens met kwantitatieve gegevens onderbouwd zijn.
Het verplicht heropvoeden van geradicaliseerde personen is naar onze normen problematisch. Indien China het terrorisme wil verslaan dan moet het de geesten van deze groep terugwinnen. Opleiding voor betere kansen ligt voor de hand. Of gesloten instellingen daarvoor de goede weg zijn kan in vraag gesteld worden. Vooraleer te antwoorden vanuit onze morele superioriteit kunnen we misschien eens kijken hoe de mensenrechten er bij ons vanaf komen in zware probleemsituaties.
https://youtu.be/rsQxjFCh5zU als je een asiel aanbood op een rijk land zou iedereen liegen. Ja heropvoedingskampen omdat er een muur en prikkeldraad aan zitten. De meeste high schools in de VS hebben dat ook en er lopen zelfs bewakers met pistolen en een metaaldetector rond. Dus zitten nu alle kinderen onder 18 in de VS in een heropvoedingskampen? Wat mag en wat niet mag moeten de moslims zelf maar bepalen. Nadat enkele moslimleiders uit verschillende landen deze kampen hadden bezocht waren er alleen maar positieve reacties. Het lijkt er meer op dat het Westen wat onwetende moslims in het buitenland wil hersenspoelen voor een aanslag in China. Misschien moet China maar visum sluiten voor moslimlanden zoals Trump de laatste tijd doet voor de veiligheid.
Wees gerust : dat gebeurt al. Niet officieel maar wel in de praktijk. Stempel van bezoek aan Turkije in je paspoort? Dan geen visum voor China….
Dus je mag tevreden zijn 🙂
Over de ‘Taklamatan woestijn’ en ‘de afgelegen oases waar veel Oeigoeren leven’ gesproken, vandaag lees ik bij Xinhua interessant ‘ander’ nieuws over Xinjiang. In een drinkwaterproject daar investeert de regio miljoenen in bronnen, kraantjeswater, zuiveringsinstallaties. Uiteindelijk zullen daar 361.000 mensen, hoofdzakelijk Oeigoeren, profijt van hebben. Lees: Xinjiang implements drinking water project for impoverished residents
https://21stcenturywire.com/2018/09/26/from-idlib-to-xinjiang-uyghur-fighters-trained-for-terror/
Zulke verhalen kennen we al lang maar de westerse media zijn eenmaal stil erover. Niet alleen de westerse maar ook Chinese media want ze moeten ethische eenheid behouden. Ook nog er veel ervan zijn terug gekeerd naar China waar de autoriteit niet weet dat ze jihadisten waren. Al Jazeera is nu het recruitment centrum geworden voor blanke liberale terroristen met niet Islamitische achtergrond die aanslagen willen plegen op het Chinese grondgebied.
Hoe doen mensenrechten het in zware probleemsituaties in het Westen?
Welke maatregelen zijn er genomen sinds 9/11 in westerse en in niet-westerse landen?
Welke landen zijn er platgebombardeerd?
Hoeveel doden en gewonden zijn er gevallen?
Welke materiële schade is er aangebracht?
Hoeveel vluchtelingen zijn er ontstaan?
Hoe wordt de vluchtelingencrisis ‘opgelost’?
China kiest voor een integratie op basis van (verplicht) onderwijs. Wellicht de minst slechte oplossing op lange termijn.
Er wordt hier gesuggereerd dat Amerikaans aangestuurde Westerse media de verhalen in Xinjiang uitgevonden zouden hebben. De verslagen van onderzoekers, getuigenverslagen, etc kan je niet negeren, tenzij je een agenda hebt.
Het probleem voor China zijn ook niet de Westerse media of Amerika. Als China een succesvol BRI wil ontwikkelen, dan moet het rekening houden met de landen die aan die BRI deelnemen, zoals Turkije en Centraal-Azië. Daar heerst een bijzonder sterk anti-Chinees sentiment en Xinjiang is daarvoor een belangrijke oorzaak.
Amerikaans aangestuurde westerse media hebben de feiten in Xinjiang aangedikt en verdraaid. AJ suggereert dat er achter de beweringen een agenda is. Ik heb zelf verschillende agenda’s. Hoeveel heeft AJ er? Agenda’s kunnen zijn: zoeken naar feiten, rechtvaardigheid, oplossingen… maar ook ophitsen van conflicten, streven naar macht, sympathiseren met terrorisme enz.
Als er op termijn een welvarende en geïntegreerde samenleving ontstaat in Xinjiang, zullen Turkije en andere landen hun eigen ontwikkelingsfilosofie bijschaven.
BRI draait ook om soft power. Als dan volgens peilingen de publieke opinie in Turkije of Kazachstan, landen op de frontlinie van de BRI bijzonder negatief staan tegenover China – juist vanwege de situatie in Xinjiang, dat is er toch een probleem op lange termijn. Die landen hebben historische banden met de Oeigoeren.
Daarnaast is het nog maar de vraag – los van mensenrechten enzovoort – of de huidige tactiek in Xinjiang op lange termijn wel werkt.
Oeigoeren moeten het land uitvluchten door de Yunnan route te nemen. Want op de centraal Asie route worden ze opgepakt. Met hun sterke Oergoerse accent is dat overduidelijk. De meeste Centraal Aatische overheden kunnen deze terroristen niet uitstaan en leveren hen aan China terug. In Thailand had de douane een paar jaar geleden wat Oergoeren opgepakt met een Turks passpoort. Later kwamen de vertalers erachter dat ze Oergoeren waren. Anti Chinese sentiment komt door dat meeste deze landen onder een dictatuur leven. En het enige manier van protest die ze mogen uitoefenen is tegen buitenlanders. Vindt je niet vreemd dat Turkije nu over Oergoeren zit te zeuren vlak voor de verkiezingen. In NL mogen NL staatburger die naar Syrie zijn gegaan als jihadisten bruid niet terug keren met hun kinderen. Maar Oergoerse bruid wel asiel aanvragen in NL. Zelf Turkije willen deze mensen niet eens.
Er bestaan Chinese denktanks en onderzoeksinstituten die overheden adviseren. Daarover moeten we ons niet te veel zorgen maken.
Waar we ons wel zorgen over moeten maken, is hoe het Westen ooit vreedzaam gaat samenleven met de islamitische wereld. De christelijke wereld vecht al meer dan duizend jaar tegen een niet te overwinnen vijand. Zij hebben ook hun universele waarden en normen, sterk verschillend van de westerse universele waarden en normen. Wanneer ze zich industrialiseren, zal het Westen blij zijn dat er een machtige Chinese wereld bestaat die deze islam-broeders gaat behoeden voor wraakneming op het Westen.