Westerse handelsbelemmeringen tegen Chinese fabrikanten van hernieuwbare energiebronnen leiden tot meer internationalisering van een deel of de volledige productiecyclus. Dat gebeurt meer en meer in het globale Zuiden en zal er de groene transitie versnellen. Europa dreigt de trein te missen door Chinese investeringen te beperken.

Consultant Wood Mackenzie heeft een studie gemaakt van de internationalisering van de Chinese sector van de hernieuwbare energie.
Meer belemmeringen, meer internationalisering
De studie stelt vast dat Chinese bedrijven uit de hernieuwbare energiesector op handelsbelemmeringen of geopolitiek geïnspireerde belemmeringen van hun uitvoer botsen. Dat gaat van torenhoge invoerttaksen in de VS tot Europese anti-subsidie heffingen op elektrische voertuigen uit China.
Als reactie gaan de Chinese bedrijven zich meer internationaliseren, door bijvoorbeeld een fabriek in het buitenland te bouwen of door onderdelen te leveren aan lokale bouwers van de installaties.
Wood Mackenzie schrijft: ‘Deze strategie van diversificatie maakt dat handelsbarrières er niet in slagen de Chinese invloed in de sector te verminderen’. De leverketens worden ingewikkelder om te voldoen aan aan de gewenste lokale inbreng, maar de Chinese bedrijven houden uiteindelijk de controle over het geheel.
Chinese fabrikanten van zonnepanelen, windmolens en batterijen hebben in 2024 in totaal 35 fabrieken in het buitenland opgezet. Dat brengt het totaal op 114.
Onaantrekkelijk Europa
De Chinese bedrijven moeten bij hun internationalisering soepel te werk gaan, want de vereisten zijn niet overal dezelfde. Soms moet de productie gebeuren door een joint venture, soms moet het Chinees bedrijf een licentie aan een lokaal bedrijf verlenen, soms volstaat lokale productie door een Chinees bedrijf.
De Europese markt is te belangrijk voor de grootste Chinese producenten om ze op te geven maar productie in een sommige derde landen kan helpen.
In Europa zelf is de politieke sfeer niet gunstig om veel Chinese investeringen in de sector aan te trekken, en ook liggen de productiekosten hier hoog. Maar toch werken bijna alle projecten voor hernieuwbare energie in Europa noodgedwongen met Chinese technologie. Technologisch loopt Europa op het gebied van batterijen en hernieuwbare energie in het algemeen volgens experts tien jaar achter.
Men kan de vraag stellen of de Europese obsessie om te derisken van China niet het afschrikken van waardevolle Chinese investeringen in de Europese groene energiesector tot gevolg zal hebben.
De groene transitie in het globale Zuiden versnellen
Volgens het Wood Mackenzie rapport zijn de Chinese investeringen in hernieuwbare energie aan het verschuiven naar ontwikkelingslanden die meedoen aan het Belt and road Initiative. Daardoor zou China daar tegen 2030 tot 80% van de markt voor zonnepanelen en windmolens kunnen hebben.
China zou zo een belangrijke bijdrage leveren aan een versnelde groene transitie van het globale Zuiden.
Volgens het rapport is er veel Chinese belangstelling voor investeringen in productie in Saudi-Arabië, Oman en Indonesië.
Saoedi-Arabië heeft bijzonder ambitieuze groene doelstellingen voor 2030, en is nog maar juist met die transitie begonnen (nog maar 1% groene energie). Er moet jaarlijks 20GW groene energie geïnstalleerd worden (dat is meer dan de volledige Belgische elektriciteitscapaciteit).
In Zuidoost Azië hebben de VS zeer zware antidumping heffingen (40 tot 3.500%) ingevoerd op zonnepanelen die Chinese bedrijven produceren in Cambodja, Maleisië, Thailand en Vietnam. De aandacht van Chinese bedrijven verschuift daarom naar investeringen in landen die minder risico lopen op zware heffingen, zoals Indonesië.
Om indirect op de Europese markt te kunnen leveren worden investeringen in Turkse productie-eenheden interessant.
Kate Logan, directrice van de Amerikaanse denktank Asia Society Policy Institute ziet in Latijns-Amerika Chinese interesse in investeringen in elke stap van het productieproces van batterijen, van het mijnen van grondstoffen over raffinage tot eindassemblage. Dat zou er bijvoorbeeld kunnen toe leiden dat in Brazilië een volledige Chinese productieketen ontstaat die als leverancier voor de hele regio dient.
Bron: Caixin