Carlos Martinez

Global Times (GT) verslaggevers Yu Jincui en Cao Siqi interviewden Carlos Martinez (Martinez), Brits auteur en onafhankelijk politiek commentator, over de Chinese vijfjarenplannen. De mederedacteur van Friends of Socialist China schrijft het succes van het Chinese plansysteem toe aan het vermogen van de staat en de partij om het beleid af te stemmen op de behoeften van de bevolking en om te werken met langetermijnstrategieën. Wij publiceren het interview as OPINIE. *
GT: In China spelen de wetenschappelijke benadering en de consistente uitvoering van vijfjarenplannen een cruciale rol in de manier waarop de CPC het land bestuurt. Waarom denkt u dat China zo sterk de nadruk legt op deze aanpak?
Martinez: China staat wereldwijd bekend om zijn effectief bestuur en het nakomen van zijn beloftes. De doelstellingen en plannen worden gedurende een lange periode ontwikkeld en zijn stevig verankerd in de materiële realiteit, evenals in de behoeften en aspiraties van de mensen.
China’s 13e vijfjarenplan (2016-20) bijvoorbeeld, legde het besluit van de centrale leiding over armoedebestrijding systematisch vast als een in de praktijk haalbaar streefdoel van de staat. In het kader van een gerichte armoedebestrijdingscampagne stuurde de regering ambtenaren naar het platteland om gemeenten, gezinnen en individuen die in extreme armoede leefden te identificeren. Zodra de ‘feiten ter plaatse’ eenmaal duidelijk waren, werd er een alomvattend plan ontwikkeld – op nationaal, provinciaal, districts- en dorpsniveau – om iedereen duurzaam uit de extreme armoede te halen,. Dit pan zorgde ervoor dat de mensen een vast inkomen hadden, met gegarandeerde huisvesting, voedsel, kleding, onderwijs, gezondheidszorg, moderne energie en stromend water.
China komt zijn beloften na door enorme middelen in te zetten voor belangrijke projecten. In 2020 kondigde president Xi aan dat het land de toezegging deed om zijn kooldioxide-uitstoot vóór 2030 te stoppen. Dit doel werd opgenomen in het huidige (14e) vijfjarenplan, met passende doelen op elk niveau en in het hele land.
Kortom, China ontwikkelt plannen die zowel realistisch als flexibel zijn, die zowel op de korte- als op de lange-termijnbehoeften van de bevolking inspelen en die bijdragen aan de algemene strategie van het land. Zodra de blauwdruk is goedgekeurd, werken verschillende onderdelen en niveaus van de staat nauw samen met de centrale overheid, met staats- en particuliere bedrijven, onderwijsinstellingen, evenals gemeenschapsorganisaties en ngo’s om het plan uit te voeren. Het hele land werkt samen om een agenda te verwezenlijken die aansluit bij het collectieve belang. Dit laat zien wat socialisme echt inhoudt.
GT: De Chinese president Xi heeft ooit de volgende overtuiging uitgesproken. ‘Als een blauwdruk goed is, gebaseerd is op feiten, wetenschappelijk onderbouwsd is en goed ontvangen wordt door het volk, moeten we eraan blijven werken, ongeacht de regering. Het resultaat van ons werk zal degelijk zijn. De bevolking zal het waarderen en onthouden.’ Wat bedoelt u met de sleutelwoorden ‘op feiten gebaseerd, wetenschappelijk onderbouwd en goed ontvangen door het volk’? Waarom worden de vijfjarenplannen in China, als ze deze kenmerken vertonen, beschouwd als ‘goede blauwdrukken’?
Martinez: De vijfjarenplannen van China worden positief ontvangen door de bevolking omdat ze gebaseerd zijn op uitgebreid overleg en ze inspelen op de behoeften, wensen en aspiraties van de mensen. Over elk plan zijn er discussies en geeft de bevolking feedback. In die zin zijn de plannen zeer democratisch en sluiten ze aan bij iets waar China de nadruk op legt. ‘Het volk, en alleen het volk, vormt de drijvende kracht achter het creëren van de wereldgeschiedenis’. De regering en de partij hanteren de basismethodologie van de massalijn – ‘van de massa’s, naar de massa’s’ – correct bij het opstellen van doelen en plannen.
Bovendien weerspiegelen de Chinese vijfjarenplannen een voortdurend veranderende materiële realiteit. De Chinese ontwikkelingsbehoeften zijn onherkenbaar veranderd. Aan het begin van de Hervorming en Openstelling was China op technologisch gebied een behoorlijk achtergebleven natie. De economische strategie van het land paste bij de noodzaak om het ‘voordeel van de nieuwkomer’ te benutten door zich te richten op de lichte industrie en het overnemen van technologie en managementtechnieken van de geavanceerde kapitalistische landen. Vandaag is China een wereldleider op diverse belangrijke gebieden van wetenschap en technologie, zoals hernieuwbare energie, telecommunicatie, ruimteverkenning, geavanceerde industrie en meer. Daardoor richt de planning zich nu veel meer op nieuwe, hoogwaardige productiekrachten en is kwaliteit, in plaats van kwantiteit, een belangrijker kenmerk geworden van de groei van het land.
We moeten ook vermelden dat vijfjarenplannen aansluiten bij strategische planning op de nog langere termijn. Het 14e vijfjarenplan legt bijvoorbeeld de basis voor het bereiken van socialistische modernisering in 2035, wat inhoudt dat China een inkomen per hoofd van de bevolking zal hebben dat vergelijkbaar is met dat van een gemiddeld ontwikkeld land. Het impliceert ook dat China zal voldoen aan wereldklassenormen op het gebied van onderwijs, gezondheid, milieubescherming en culturele en sportieve superioriteit. Bovendien start China met het 14e plan de opmars naar het tweede honderdjarige doel. Dat betekent: ‘de bouw van een groot modern socialistisch land dat welvarend, sterk, democratisch, cultureel geavanceerd, harmonieus en mooi is’. Dus ‘goede blauwdrukken’, omvatten hier zowel blauwdrukken voor 30 jaar als voor 5 jaar.

GT: Tijdens zijn werk in lokale gebieden liet Xi diepgaand onderzoek uitvoeren naar ontwikkelingsstrategieën op de middellange en lange termijn en stelde hij zelf plannen op. Dit leverde vele waardevolle ideologische inzichten en allerlei nuttige praktijkresultaten op, zoals de 15-jarenstrategie voor Xiamen, het strategische project ‘3820( voor Fuzhou en de ‘Dubbel Acht Strategie’ voor de provincie Zhejiang. Wat is uw mening over het strategisch denken van Xi?
Martinez: Tijdens zijn hele politieke carrière heeft Xi in zijn strategisch denken perspectieven op korte, middellange en lange termijn gecombineerd, die nauw bleven aansluiten bij de grotere doelstellingen en principes van het Chinese socialisme. Principes zoals het verminderen van de armoede, het verbeteren van de levensstandaard, het creëren van welvaart voor iedereen, het blijven centraal stellen van mensen, het opbouwen van een ecologische beschaving, het verdedigen van de Chinese soevereiniteit en het bevorderen van vrede.
Bovendien heeft Xi’s strategische gedachtegoed een steeds mondialer karakter gekregen. In Xi Jinpings visie op het Socialisme met Chinese Kenmerken in deze nieuwe tijd is welvaart voor allen een concept dat voor de hele wereld geldt. Vanuit het perspectief van China moeten alle volken en alle landen kunnen genieten van een beter leven, vrede kennen en zich op een ecologisch duurzame wijze ontwikkelen. De naties van de wereld vormen één familie, waarin elk lid de kans moet krijgen om te gedijen. De wereldwijde collectieve goederen die China aanbiedt – het Belt and Road Initiative, het Mondiale Ontwikkelingsinitiatief, het Mondiale Veiligheidsinitiatief en het Mondiale Beschavingsinitiatief – kunnen hiervoor een passend kader bieden. In die zin is het strategisch denken van president Xi dus van mondiaal belang en wereldwijd toepasbaar. Mensen over de hele wereld kunnen er veel baat bij hebben om er kennis mee te maken en er zich in te verdiepen.
GT: Als u advies zou moeten geven bij het opstellen van het 15e Vijfjarenplan, wat zou dan uw belangrijkste aanbeveling zijn?
Martinez: Mij lijkt het dat de richting die China uitgaat in essentie juist is: de versnelde transitie naar groene energie, de ontwikkeling van de hightechsector, de blijvende focus op de reële economie en het afwijzen van de financiële dominantie van de economie. Ook het koesteren van belangrijke sectoren zoals elektrische voertuigen en halfgeleiders, het steeds efficiënter maken van de landbouw en het stimuleren van de groei van fysieke infrastructuur blijven essentieel en correct. Ik juich het verder toe dat China de wederzijds voordelige handels- en investeringsrelaties met de rest van de wereld wil voortzetten, terwijl het tegelijkertijd de welvaart voor allen wil bevorderen, de inkomens verhogen, zorgen voor hoogkwalitatieve banen en voor de verbetering van gezondheidszorg, onderwijs en sociaal welzijn.

GT: Men beweert dat de Chinese aanpak met vijfjarenplannen, in tegenstelling tot een rigide planeconomie, eigenlijk steeds ‘responsiever’ is geworden. Wat vindt u hiervan? Hoe slaagt de vijfjarenplanning van China erin om een balans te vinden tussen langetermijndoelen en flexibiliteit? In tegenstelling tot de haalbaarheidsproblemen die presidentiële toespraken of ontwikkelingsstrategieën van sommige westerse landen vaak te zien geven, weet China goede plannen consequent in realiteit om te zetten. Wat zegt dit over de institutionele voordelen van China? Welke inzichten kan dit westerse landen bieden?
Martinez: Ja, de Chinese planning is inderdaad flexibeler geworden en is in grote mate eerder indicatief dan prescriptief. Wat vooral interessant is, is hoe nieuwe technologieën zoals big data, machine learning en internet-of-tanigs in China steeds vaker worden ingezet om sneller en effectiever feedback te geven. Hierdoor kunnen economische plannen razendsnel worden bijgewerkt en middelen efficiënter worden toegewezen.
Economisch gezien ligt het grote voordeel van het Chinese socialistische systeem erin dat het land enorme middelen kan mobiliseren om grote initiatieven te verwezenlijken. De overheid, staatsbedrijven en particuliere ondernemingen werken allemaal samen binnen het gedeelde ecosysteem van een socialistische markteconomie, gereguleerd door de staat en volgens een plan op hoog niveau. Het Chinese systeem zorgt ervoor dat de belangrijkste beslissingen over de toewijzing van kapitaal genomen worden in het langetermijnbelang van het volk en niet in het kortetermijnbelang van het kapitaal.
Kapitaal in het Westen wordt steeds ‘ongeduldiger’. In de afgelopen decennia zien we een verschuiving naar een aandeelhoudergericht model, waarbij investeerders snelle rendementen eisen. Een dergelijk concept biedt geen ondersteunende omgeving voor langetermijnplanning. Soms worden projecten voorgesteld en vervolgens gewoonweg vergeten. Het Chinese model is veel democratischer: plannen worden ontwikkeld op basis van uitgebreide discussies gedurende een bepaalde periode en het uiteindelijke document fungeert als blauwdruk voor actie, waar mensen van op de hoogte zijn, aan bijdragen en positieve resultaten van verwachten.
Uiteindelijk ligt het ‘institutionele voordeel’ in de politieke macht van de werkende bevolking en in het feit dat in China de (belangen van) mensen de voorrang krijgen op de winsten.
Global Times-verslaggevers Yu Jincui en Cao Siqi interviewden Carlos Martinez, Brits auteur en onafhankelijk politiek commentator, over de Chinese vijfjarenplannen. Het artikel ‘China’s five-year plans democratic, people-centered and grounded in material reality: British author‘ verscheen op 23 juni in de Chinese krant. Friends of Socialist China nam het op 25 juli over.
De bovenstaande vertaling is van Dirk Nimmegeers.
*De standpunten in opiniestukken zijn niet noodzakelijk identiek aan de redactionele lijn van ChinaSquare.be. De verantwoordelijkheid voor de inhoud ligt bij de auteurs.