Hilariteit rond reïncarnatie van de dalai lama

De dalai lama verklaarde deze week dat enkel de door hem opgerichte ‘Gaden Phodrang Trust’ bevoegd is om over zijn reïncarnatie te beslissen en in zijn recentste boek schrijft hij dat de keuze  buiten de Volksrepubliek zal vallen. Sinds de Qing-dynastie gebeurt de preselectie door de hoogste Boeddhistische clerus, wordt de naam van de uiteindelijk gegadigde gekozen uit een gouden urne en is de bevestiging door de regering een formaliteit.

De dalai lama werd afgelopen week 90, tijd om aan de opvolging te denken. De procedure van de keuze van de reïncarnatie zowel van de  dalai- als van de panchen lama ligt sinds 1793 vast. Deze gebeurt behoudens uitzondering van de regering via lottrekking van door de boeddhistische geestelijken weerhouden kandidaten waarna de bevestiging van de keuze volgt door de regering. De huidige dalai lama is een uitzondering. Toen hij de geconfronteerd werd met de voorwerpen van zijn voorganger in vergelijking met andere, zou hij correct deze van de 13^de onderscheiden hebben prevelend: ‘Dat is van mij’.

De huidige panchen lama hoofd van het Tashilhunpo klooster met religieuze en wereldlijke macht over de regio Tsang (rond centrum Shigatse)  werd echter wel via het gebruikelijke ritueel gekozen, maar daarin had de dalai lama niets te zeggen. De door de dalai lama aangeduide kandidaat verdween in de anonimiteit en vergetelheid nadat de Boeddhistische clerus het gebruikelijke ritueel had voltooid en de regering die keuze had bevestigd. Bijgevolg zoekt de dalai lama allerlei manieren om deze marginalisering  geen tweede keer te maken. Hij wil de keuze van zijn reïncarnatie toevertrouwen aan de door hem gestichte Gaden Phodrang Trust.

Geschiedenis

De huidige officiële procedure gaat terug tot de Qing dynastie. . Toen wedijverden diverse aristocratische families met elkaar om hun kroost bij de dharmabeschermers voor de hoogste functies naar voor te schuiven. De steekpenningen voor de dharmabeschermers  werd zo flagrant dat keizer Qianlong in een artikel betreurde dat de reïncarnaties van grote lama’s uit één familie leken te komen, wat neerkomt op een erfelijke titel.

Na de oorlog met  de Gorkha-stam (nu in centraal Nepal) vaardigde de Qing-regering in 1793 de keizerlijk goedgekeurde verordening voor beter bestuur van Tibet (29-artikelenverordening) uit, waarin voor het eerst de instelling van het lotingssysteem werd vastgelegd  Na de uitvaardiging van de ‘Verordening’ sprak de achtste dalai lama uitdrukkelijk zijn steun uit voor het systeem en vertaalde hij de tekst in het Tibetaans voor publicatie in heel Xizang.

Sinds de invoering van het systeem van het trekken van de gouden urn zijn de reïncarnaties van de dalai lama van de negende tot en met de veertiende, evenals vele grote levende boeddha’s van andere sekten van het Tibetaanse boeddhisme, bevestigd door middel van de ceremonie van het trekken van de gouden urn of in sommige gevallen, door vrijstelling van de ceremonie met goedkeuring van de centrale regering. 

De regering aanvaardde bijvoorbeeld het verzoek van de Tibetaanse clerus om de reïncarnatie van de achtste dalai lama vrij te stellen van de lotingsprocedure maar een analoog verzoek bij diens opvolger werd geweigerd.  De tiende, elfde en twaalfde dalai lama’s werden geïdentificeerd door middel van loting uit de gouden urn; de dertiende en veertiende dalai lama’s werden met goedkeuring van de centrale regering vrijgesteld van de lotingsceremonie. In 1936 vaardigde de regering van de Republiek China de ‘Regulations on Lama Reincarnation’ uit waarin werd bepaald dat de reïncarnatie van grote levende boeddha’s moest worden gemeld aan de centrale regering alvorens over te gaan tot historische conventies, traditionele religieuze rituele zoektochten, de lotingceremonie en de definitieve goedkeuring door de centrale regering.

De huidige 14-de

Na het overlijden van de 13e dalai lama heeft de lokale regionale regering, in overeenstemming met traditionele religieuze rituelen en historische conventies, de zoektocht, identificatie en troonsbestijging van de 14e dalai lama uitgevoerd. Op basis van tekenen, zoals het feit dat de 13e dalai lama op het moment van zijn overlijden naar het noordoosten keek en volgens traditionele religieuze rituelen, waaronder het raadplegen van orakels van Dharma-beschermers en het observeren van het heilige Lhamo Latso-meer om tekenen te vinden over de locatie van de reïncarnatie, vond een zoekteam de reïncarnatiekandidaat Lhamo Thondup (later bekend als de 14e Dalai Lama, Tenzin Gyatso) in het kanton Huangzhong (provincie Qinghai).. Op 22 februari leidden hoofd van de Commissie voor Mongoolse en Tibetaanse Zaken van de nationalistische regering Wu Zhongxin en Tibetregent Reting Rinpoche gezamenlijk de troonsbestijgingsceremonie van de 14e Dalai Lama wat aantoont dat de legitimiteit van de 14e ook voortvloeide uit de goedkeuring van de centrale regering. Dit geldt overigens niet alleen voor de lijn van de dalai lama’s maar ook voor de lijnen van andere grote levende boeddha’s, zoals de Panchen Erdeni van de Gelug-sekte, de Jebtsundamba Khutuktu, de Jamyang Hutuktu evenals die van de Karma Kagyu-sekte’s Black Hat Living Buddhas en de Nyingma-sekte’s Dojezhak Living Buddha – die allemaal hun reïncarnaties hebben gekozen via de gouden urn-lotingceremonie.

Sinds 1949 heeft de staat met succes toezicht gehouden op de reïncarnaties van verschillende prominente levende boeddha’s, waaronder de 16e levende boeddha Karmapa, de 10e Panchen Erdeni en de zesde regent Reting Rinpoche. In 2024 waren 93 nieuw gereïncarneerde levende boeddha’s bevestigd na goedkeuring door de regering.

Omzeilen

Sinds de keuze van de huidige panchen lama die niet zijn kandidaat was, zoekt de dalai lama allerlei uitvluchten om de bestaande procedure te denigreren en te omzeilen. In een interview met Time in 2004 verklaarde hij ‘De instelling van de dalai lama en of deze moet blijven bestaan, is aan het Tibetaanse volk. Als zij vinden dat het niet relevant is, dan zal het ophouden en zal er geen 15e dalai lama komen.’ In 2007 opperde hij dat de volgende dalai lama mogelijk een vrouw zou kunnen zijn en merkte op: ‘Als een vrouw zich nuttiger blijkt te zijn, zou de lama heel goed in deze vorm kunnen reïncarneren’. In 2019 preciseerde zijne heiligheid dat als er een vrouwelijke dalai lama komt, zij aantrekkelijker moet zijn. In oktober 2019 De reincarnatiemogelijkheden blijken vrij breed want ooit zei hij mogelijks te kunnen reincarneren als een bij. Minder grappig was zijn verklaring dat vanwege de feodale oorsprong van het reïncarnatiesysteem, dit systeem moet worden beëindigd. In een interview met Reuters in 2025 voorspelde hij dan weer dat hij wel 110 jaar oud zou kunnen worden en in zijn boek Voice for the Voiceless stelt de Dalai Lama dat zijn reïncarnatie buiten China geboren zal worden in ‘de vrije wereld’.. Bij zijn  90ste verjaardag op 6 juli vertrouwde hij de taak toe aan de door  hem gestichte Gaden Phodrang Trust

Het is zonder meer duidelijk dat de Volksrepubliek de traditionele manier van het keuzeritueel zal volgen waarschijnlijk geleid door de panchen lama.  Wellicht zal de dalai lama stichting een kandidaat uit India kiezen die vooral in het westen vereerd zal worden.

Bronnen: Global Times, Wikipedia

Lees ook: Dalai lama en CIA (1949-1972)

en de dalais leugens over zijn reïncarnatie: