Volgens het Internationaal Olympisch Comité werden de ‘waarlijk buitengewone’ Olympische Winterspelen in Beijing 2022 zondag afgesloten in een ‘schitterende Olympische geest’. Met de strikte COVID-19-maatregelen werd gezorgd voor de veiligheid. Beijing 2022 heeft wereldwijd kijkgenot gebracht en de belangstelling voor wintersport aangewakkerd, ook in China zelf.
Op zondag vond de sluitingsceremonie van de Winterspelen plaats in het Nationale Stadion in Beijing, in aanwezigheid van de Chinese vooraanstaanden onder leiding van president Xi Jinping en premier Li Keqiang.
Na het slot
Na de afsluiting heeft Beijing het estafettestokje overgedragen aan de Italiaanse steden Milaan en Cortina d’Ampezzo, waar de Winterspelen van 2026 zullen plaatsvinden. De Chinese hoofdstad is er trots op dat het de eerste stad ooit is waar zowel de Olympische Zomerspelen als de Winterspelen plaatsvonden. De volgende afspraak, Paralympische Winterspelen, ook in China, komt er bovendien alweer aan.
‘Olympische geest’
Thomas Bach, voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité (IOC), prees tijdens de slotceremonie zondagavond de Olympische Winterspelen van 2022 als ‘waarlijk buitengewoon’. ‘De Olympische geest kon alleen zo schitteren, omdat het Chinese volk de Spelen op zo’n uitstekende en veilige manier heeft georganiseerd’, zei Bach. Ook VN-secretaris-generaal Antonio Guterres had in een videoboodschap bij de opening van Beijing 2022 op 4 februari opgeroepen de Olympische geest ‘van vrede, wederzijds respect en begrip te laten schijnen tijdens de Spelen en daarna’. Bach deed zondag, op het podium in Beijing, nog meer uitspraken die het beleid van de VN een steuntje in de rug geven. Tegen de deelnemers zei hij: ‘jullie respecteerden elkaar niet alleen, jullie steunden elkaar, omhelsden elkaar, zelfs als jullie landen verdeeld zijn door conflicten’ en ‘Mogen de politieke leiders over de hele wereld geïnspireerd worden door jullie voorbeeld van solidariteit en vrede’. Bach riep zelfs de internationale gemeenschap op om mensen over de hele wereld gelijke toegang tot Covid-vaccins te geven: ‘Als we deze pandemie eindelijk willen overwinnen, moeten we sneller zijn, we moeten hoger mikken, we moeten sterker zijn, we moeten samen staan’.
Gu Ailing
Die Olympische geest heeft een van de meest opvallende sporters bij deze Winterspelen geïnspireerd: Gu Ailing, de 18-jarige Chinese met een Amerikaanse vader, die uitkwam voor Team China. In het Instagram-bericht van drie jaar geleden, waarin ze de beslissing aankondigde om voor China te skiën, had Gu het publiek laten weten dat ze hoopt ‘mensen te verenigen, gemeenschappelijk begrip te bevorderen, communicatie te creëren en vriendschap tussen naties te smeden’. Gu Ailing, Eileen Gu met haar Amerikaanse naam, kreeg in de VS een ongeziene golf van haatboodschappen over zich heen. Het heeft dit grote, onverstoorbare talent niet belet een sensationele prestatie neer te zetten: Gu is de eerste die voor haar discipline, freestyle skiën, drie medailles won in één enkele Spelen. Miljoenen jongeren in en buiten China hebben haar kunnen bewonderen en kunnen nadenken over dat Instagram-bericht van haar.
Wederzijdse vriendschap
Vanzelfsprekend was Gu Ailing niet de enige die de Olympische geest hooghield. Na hun verlies tegen de Verenigde Staten, gaf het Chinese curlingduo Fan Suyuan en Ling Zhi de Amerikaanse tegenstanders die het van hen hadden gewonnen, Vicky Persinger en Chris Plys, een set speldjes met daarop Bing Dwen Dwen, de mascotte van Beijing 2022 die tijdens de Spelen een ongekende populariteit kreeg. Xu Mengtao, een Chinese atlete die vier keer aan olympische spelen heeft deelgenomen, kon eindelijk haar droom realiseren en olympisch goud winnen bij de women’s aerials in het freestyle skiën. Ze kreeg een lange knuffel en felicitaties van de Amerikaanse freestyle skiester Ashley Caldwell, met de kreet ‘Taotao! Olympisch kampioen!’ (Taotao is de bijnaam van Xu). Nog meer voorbeelden. Het is de Amerikaanse publicist Danny Haiphong opgevallen dat ‘twee eerlijke Amerikaanse sporters, Tessa Maud en Aaron Blunk, zonder openlijk politieke opmerkingen, maar simpelweg door op sociale media de waarheid te vertellen en eerlijk hun eigen ervaringen te beschrijven, een grote dienst hebben bewezen aan de zaak van vrede en vriendschap tussen de volkeren’.
Medailles
Beijing 2022 telde 109 wedstrijden. De grote medaillewinnaar was Noorwegen, van oudsher een wintersportland. Andere klassieke wintersportlanden zoals Zweden en Nederland deden het even schitterend. Opvallend mag het succes van China ook in dit verband worden genoemd. Het gastland haalde het beste resultaat in zijn geschiedenis van deelname aan olympische winterspelen: 15 medailles, waarvan 9 goud. Hiermee kwam China uit op de 3e plaats in de medaillespiegel, die verder beheerst werd door westerse ontwikkelde landen. Het Chinese contingent telde 388 leden, waaronder 177 atleten. Deze record-aanwezigheid voor winterspelen is een van de verklaringen voor het Chinese succes. Dat succes kan echter ook worden gezien als een doorbreken van de westerse dominantie op mondiaal sportgebied.
Doelstellingen Winterspelen gehaald
Aangezien meer dan 10.000 atleten, journalisten en officials van over de hele wereld naar Beijing waren gekomen, was het houden en volhouden van veilige Spelen een enorme uitdaging. Door het perfect werkende gesloten systeem vanaf eind januari en de correcte COVID-19-tegenmaatregelen in het olympisch dorp zijn de organisatie en haar honderden medewerkers erin geslaagd de gevallen van COVID-19 tot een absoluut minimum te beperken. Er was een piek van 26 gevallen op 2 februari, gevolgd door een daling, met nog 1 besmetting op 16 februari. Medische en organisatorische experts waren zeer onder de indruk en spraken van een ‘nooit gezien niveau van organisatie’. Ook de technische snufjes (robotchefs om maaltijden te koken, zelfrijdende auto’s en slimme navigatie, augmented reality en artificial intelligence) kregen veel lof. En misschien wel het belangrijkste: ‘het was heel duidelijk dat de atleten blij waren en meer dan tevreden. Ze waren buitengewoon tevreden met de locaties, met de dorpen, met de aangeboden diensten en met de veiligheid binnen de gesloten lus onder deze zeer moeilijke omstandigheden’, aldus Thomas Bach, voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité (IOC). (zie ook hiervoor het verhaal over Tessa Maud en Aaron Blunk.)
Het ene medium is het andere niet
Bovendien hebben de uitzendingen op televisie en sociale media ongeëvenaarde aantallen kijkers getrokken. Volgens de televisie- en marketingdiensten voor het IOC, hebben ongeveer twee miljard mensen wereldwijd naar de Olympische Spelen gekeken. De olympische sociale-media-accounts van het IOC alleen al zijn 2,7 miljard keer gebruikt. Het staat allemaal in fel contrast met de negatieve instelling waarmee sommige westerse media voor, tijdens en na deze Winterspelen hebben geprobeerd om het evenement te over’schaduwen’ en het voor te stellen alsof de westers boycot ervan gerechtvaardigd en succesvol was.
Duurzame effecten
Het is een feit dat Beijing 2022 zijn doelstellingen heeft gehaald en zijn toezeggingen is nagekomen: de Winterspelen waren inderdaad veilig, technisch hoogstaand en groen. Niet alleen waren de installaties zo duurzaam mogelijk en zullen de meeste verder gebruikt kunnen worden. Een essentieel element van het succes is ook de voorbeeldfunctie waardoor massa’s Chinezen schaatsen hebben aangetrokken, skilatten hebben aangebonden of zich aan curling wagen. Volgens het Nationaal Bureau voor de Statistiek hebben sinds oktober 2021 ongeveer 346 miljoen mensen – ongeveer een kwart van de bevolking van China – aan wintersport gedaan. De Chinese wintersportindustrie wordt een nieuwe miljardensector. Met zekerheid kan nu gesproken worden van ‘China, een wintersportland’.
En nu?
En nu? De 13e Paralympische Winterspelen worden van 4 tot 13 maart gehouden in Beijing en Zhangjiakou, een stad in de naburige provincie Hebei, met zes sporttakken en 78 evenementen. De sporten zijn para rolstoel curling, para ijshockey, para langlaufen, para biatlon, para alpine skiën en para snowboarden. China zal aan alle zes disciplines deelnemen. De openingsceremonie is gepland in het Nationale Stadion in Beijing. Cineast Zhang Yimou regisseert deze ceremonie. Zhang heeft ook getekend voor de openings- en slotceremonie van de Winterspelen. De Spelen zullen naar verwachting officieel worden geopend door premier Xi Jinping, met premier Li Keqiang aan zijn zijde.
Bronnen: Xinhua, ecns.cn, CNBC, China Daily, vrt.be, Friends of Socialist China, 5iZ China, Wikipedia,
