Vogelspotten is hot in China. Dat komt voort uit allerlei oorzaken en heeft uiteenlopende gevolgen.

‘Vogelkijkers’ of ‘vogelaars’ zijn tegenwoordige ook in China op vele plaatsen te zien. Gewapend met verrekijkers of telelenzen trekken ze naar parken en natuurgebieden. Ze doen aan vogelspotten, leggen lijsten aan van meer of minder zeldzame soorten en waar ze die voor het eerst gezien hebben of hoe vaak. Veel vogelaars zijn ook fervente fotografen.
Vogelspotten met Chinese kenmerken
Sommige Chinese merken van mobiele telefoons gaan samen met bedrijven die zeer geavanceerde camera’s produceren. In bepaalde gevallen kun je eerder spreken van een camera voorzien van een mobiele telefoon dan andersom. Hiermee kunnen vogelliefhebbers uitmuntende foto’s maken.
Het zijn allemaal herkenbare verschijnselen voor wie bij ons geïnteresseerd is in dezelfde activiteiten of, soms met verwondering, merkt hoe populair ze geworden zijn aan de aandacht die ze krijgen bij organisaties zoals Natuurpunt. Dat de vogelfotografie zo geperfectioneerd is in China zal misschien de aandacht wekken van de samenstellers en lezers van het stijlvolle vogelmagazine Fwiet.
Het Birdwatching Trend Report van RedNote dat onlangs werd gepubliceerd, onthulde de omvang van dit fenomeen. Het aantal zoekopdrachten naar ‘vogels spotten’ op het platform is het afgelopen jaar enorm gestegen. Deelnemers aan RedNote creëren ook content over birdwatching. Het gaat om een trend onder een steeds jonger publiek.
De wet van de stimulerende achterstand?
Vogels kijken en bestuderen is in China relatief laat opgekomen in vergelijking met andere landen. 1996 wordt algemeen beschouwd als het beginjaar in China. In dat jaar begonnen de in Beijing gevestigde milieu-ngo’s Friends of Nature en Green Earth Volunteers met de promotie en organisatie van activiteiten rond vogels kijken. Uit een enquête die afgelopen mei door de China Birdwatching Association werd gepubliceerd, blijkt dat steeds meer (vooral jonge) Chinezen meedoen met deze trend. Het aantal vogelliefhebbers in China steeg van 140.000 in 2018 tot 340.000 in 2023. Vorige maand wijdde Beijing Review een artikel aan het fenomeen. Op de vraag wat vogels kijken met een mens doet en wat het voor de maatschappij betekent kwamen er verschillende antwoorden.
Plezier en schoonheid
Wat vogels kijken zo aantrekkelijk maakt, is volgens sommigen ‘de toegankelijkheid en het inherente plezier dat je eraan hebt’. Je hebt om te beginnen geen telelenzen of professionele fotoapparatuur nodig. Een verrekijker volstaat, zelfs met het blote oog kun je al vogels op een voldoening gevende manier observeren. Het plezier zit hem in de spanning van het ontdekken en verkennen. Voor anderen stelt vogels kijken ‘mensen in staat om één te worden met de natuur en daar innerlijke rust te vinden. Het laat ze de schoonheid van het leven en de kracht van de natuur voelen’. Wat dat betreft past het overigens naadloos binnen een initiatief van de overheid, onder impuls van de Chinese president Xi, voor Building a Beautiful China: Promoting Harmony Between Humanity and Nature (Een mooi China scheppen: de bevordering van de harmonie tussen mens en natuur).
Sociaal
Verder kan vogelspotten ook een nieuwe manier zijn ‘om sociale contacten te leggen’ en het leidt tot de vorming van talrijke online communities. De groeiende groep jonge vogelspotters is volgens Beijing Review ook ‘een goed teken voor de inspanningen op het gebied van natuurbehoud. Immers, de toename van het aantal jonge ‘vogelaars’ betekent dat meer mensen aandacht besteden aan inspanningen voor dieren- en specifiek vogelbescherming’. De gesprekspartners van het blad menen dat vogelliefhebbers ‘het brede publiek bewust kunnen maken en een cultuur van zorg voor vogels en bescherming van het milieu kunnen bevorderen’.

Aantrekkelijke gebieden
Nog iets wat de collega’s vogelaars van bij ons niet onverschillig zal laten: China heeft een van de meest spectaculaire vogelpopulaties ter wereld. Volgens het Nationale Bos- en Weidebeheerder telt het land meer dan 1.500 vogelsoorten, 13 % van het totale aantal vogelsoorten wereldwijd. Hiervan zijn er meer dan 800 trekvogels en vier van de negen belangrijkste trekroutes van de wereld lopen door China.
Hint: het China Bird Report 2023 gepubliceerd door de China Birdwatching Association, noemt Shanghai, Beijing en de provincies Guangdong en Zhejiang de populairste bestemmingen voor vogelspotten in het land. Boven die regio’s lopen belangrijke trekroutes en bovendien hebben ze een grote verscheidenheid aan wilde vogelpopulaties. Het zijn ook beslist niet de minst welvarende gebieden van China, dus er is financiële en institutionele ruimte om aan de vogelhobby, of aan de ornithologie en aan de natuurbescherming nog meer voorrang te geven. Daarbij komt het niet te bagatelliseren aspect dat locaties met een rijk vogelleven het toerisme er omheen promoten om inkomsten te genereren door middel van georganiseerde activiteiten.
Bronnen: Beijing Review, Counterpoint research.com, Natuurpunt.be, Fwiet.be, Xinhua, Rednote, Qiushi, Wikipedia