De Duitse buitenlandminister Wadephul was op 8 en 9 december in Beijing en Guangzhou. Zijn bezoek volgt kort op dat van de Franse president, de Spaanse koning en de Duitse minister van financiën. Een signaal dat in een aantal Europese hoofdsteden de interesse groeit om met China positiever samen te werken. Concrete resultaten blijven vooralsnog uit.
Voor het vertrek van Wadephul gaf het Duitse buitenlandministerie uitleg bij de reis:
De moderne ontwikkeling van China en het ongeziene economisch dynamisme is een feit. China is internationaal een belangrijk land geworden. Het is de eerste handelspartner van Duitsland. De minister ging dus in China over belangrijke zaken praten.
Wadephul had de intentie om het gehele spectrum van Duits-Chinese betrekkingen te bespreken, want één ding is duidelijk: ‘Ondanks alle uitdagingen is openhartige discussie met China nodig om samen vooruitgang te maken.’
Hij ging in China over politiek praten met buitenlandminister Wang Yi. Daarbij zouden moeilijke onderwerpen, zoals de situatie in de regio van de Indische en Stille Oceaan en de oorlog in Oekraïne niet vermeden worden. Het doel daarbij is op alle vlakken vooruitgang boeken. Duitsland wil samenwerken met China maar verwacht dat China rekening houdt met de belangen en bezorgdheden van Europa. (welke zijn de Duitse/Europese belangen in de Indische en Stille Oceaan?)
Duitse bedrijven ‘hart’ van Duitse belangstelling voor China
Het Duitse buitenlandministerie schrijft verder dat het zakenleven het hart is van de Duits-Chinese relaties. De Chinese markt voor Duitse producten is groot en de Chinese innovatiekracht trekt Duitse bedrijven aan.
Wadephul wilde met handelsminister Wang Wentao praten over de bezorgdheden van de Duitse zakenwereld. Dit zijn vooral de zekere levering van zeldzame aardmetalen aan Duitsland, en de Chinese overcapaciteit in elektrische voertuigen en staal. Wadephul stelt dat Duitsland en China beiden belang hebben bij stabiele en betrouwbare wereldwijde handelsrelaties.
China wil positievere en stabielere relaties
Intussen zijn de gesprekken afgelopen zonder gezamenlijk communiqué. Wel hebben we een verslag van het Chinese persagentschap Xinhua.
Wang Yi riep Duitsland op om aan een positievere interactie en een stabielere bilaterale relatie te werken. De ontwikkeling van China biedt kansen op meer samenwerking en wederzijds voordeel . Hij herinnerde aan het China-Germany All-round Strategic Partnership dat in 2014 afgesloten werd. Hij hoopt dat dit bezoek wederzijds begrip en vertrouwen zal opleveren.
China hoopt ook dat Duitsland de EU zal aansporen om terug te keren naar een rationele en pragmatische houding tegenover China. Dat betekent vasthouden aan betrekkingen die wederzijds voordelig zijn, meningsverschillen oplossen door dialoog, economische problemen niet politiseren, handel niet gebruiken als machtsinstrument en normale samenwerking niet beperken met veiligheid als voorwendsel. Wang Yi viseert hier ongetwijfeld het op 5 december gepubliceerde EU-communiqué over het versterken van de economische veiligheid dat duidelijk tegen China gericht is.
Volgens Xinhua zei Wadephul dat Duitsland en China betrouwbare en voorspelbare partners voor elkaar moeten worden. Duits bedrijven hebben het volste vertrouwen in China en willen er blijven. Duitsland steunt de pogingen van de EU om met China wederzijds voordelige akkoorden af te sluiten en wil daaraan meehelpen.
Handelsminister Wang Wentao beklemtoonde dat China de Duitse bezorgdheid over zaken als uitvoercontroles of Nexperia ernstig neemt. Het heeft al een stapsgewijze versoepeling van de uitvoervergunningen voor zeldzame aardmetalen doorgevoerd.
Eensgezind over Taiwan, beleefd oneens over Oekraïne
In de huidige context van spanningen met Japan over Taiwan vraagt China dat Duitsland herbevestigt Taiwan als deel van China te erkennen. Wadephul bevestigt dat het Duitse standpunt onveranderd blijft. Wang Yi merkte op dat Duitsland de lessen uit de tweede oorlog getrokken heeft maar Japan niet.
Over Oekraïne zetten beide landen hun standpunt uiteen. Wadephul wil dat China helpt Rusland onder druk zetten. China is voorstander van een eerlijke, langdurige en bindende overeenkomst door onderhandeling. Het vindt dat alle partijen zich bij het huidige momentum voor een politieke regeling moeten aansluiten. China is bereid te helpen waar het kan.
Duitse focus op ‘positieve resultaten’
Het Duitse buitenlandministerie poste verschillende berichten op X. Het dankt de Chinese gastheren voor de ‘diepgaande, open en constructieve gesprekken’. De ontmoetingen van Wadephul in Beijing hebben getoond dat ‘constructieve dialoog cruciaal is, in het bijzonder over kwesties waar we een verschillend standpunt over hebben. Wij willen deze dialoog verder zetten met een focus op positieve resultaten’.
Na Beijing bezocht Wadephul Guangzhou om met eigen ogen de snelle technologische ontwikkeling van China te zien. Hij merkte op dat enkel wie op de eerste lijn van technologische ontwikkeling staat op langere termijn concurrentieel kan blijven en vermijden afhankelijk te worden in de digitale sfeer. Wadephul sprak er met de Duitse tunnelbouwers Herrenknecht over het zakenklimaat in China. Hij bezocht er ook het Chinese technologiebedrijf WeRide dat demonstraties gaf met autonome bussen, taxi’s, lichte vrachtwagens en machines om de straten te vegen.
Zoals het bezoek van Macron lijkt het bezoek van Wadephul vooral de intenties om de wederzijdse betrekkingen te verbeteren te onderstrepen. Bij geen van beide bezoeken zijn belangrijke contracten afgesloten.
Bronnen: German Foreign Office, Xinhua, Global Times
