Xi zegt in een telefoongesprek met Trump dat China en de VS ‘het momentum in hun betrekkingen moeten vasthouden’ en in de juiste richting moeten blijven gaan. De Chinese president zet ook de puntjes op de i betreffende Taiwan (en Japan?).
Tijdens een telefoongesprek met de Amerikaanse president Donald Trump, op maandag, zei de Chinese president Xi Jinping ‘dat China en de Verenigde Staten het momentum in hun betrekkingen moeten vasthouden, en op basis van gelijkheid, respect en wederzijds voordeel in de juiste richting moeten blijven gaan’. Het initiatief voor het gesprek zou van de Chinese president zijn gekomen.
De juiste koers
Xi vindt dat hij en Trump op 30 oktober een succesvolle ontmoeting hebben gehad in Busan en dat ze veel belangrijke overeenkomsten bereikt. In Xi’s kenmerkende poëtische bewoordingen: ‘Wij hebben de koers van het gigantische schip van de Chinees-Amerikaanse betrekkingen bijgesteld en meer vaart gegeven om gestaag vooruit te varen’. Volgens Xi is dat een belangrijke positieve boodschap aan de wereld.
Samenwerking baat, confrontatie schaadt
De Chinese regering is ervan overtuigd dat de samenwerking tussen China en de VS beide partijen ten goede komt. De confrontatie is daarentegen iets wat beide partijen schaadt. Volgens Beijing is dat een kwestie van gezond verstand en is het ook al herhaaldelijk door ervaring bewezen. Xi zei: ‘de visie dat China en de VS elkaar kunnen helpen slagen en samen kunnen bloeien is een tastbaar vooruitzicht dat binnen handbereik ligt’. De Chinese president nodigde de diplomaten van beide partijen uit om de lijst met samenwerkingspunten nog uit te breiden en de lijst met problemen verder in te korten. Samenwerking tussen China en de VS kan in de Chinese optiek immers meer voordelen brengen voor de bevolking van beide landen en zelfs van de wereld.
Taiwan, Chinees grondgebied
Xi zette het principiële standpunt van China over de kwestie Taiwan duidelijk uiteen en benadrukte dat de terugkeer van Taiwan naar China een integraal onderdeel is van de naoorlogse internationale orde. Xi wees erop dat China en de Verenigde Staten zij aan zij hebben gestreden tegen fascisme en militarisme, en zei dat het gezien de huidige situatie des te belangrijker is dat beide partijen gezamenlijk de overwinning van de Tweede Wereldoorlog (WWII) in veiligheid stellen.
Volgens het artikel van het officiële persagentschap Xinhua heeft Tump gezegd dat president Xi een groot leider is en dat hij erg genoten heeft van zijn ontmoeting met Xi in Busan. Trump zou het eens zijn met de opmerkingen van zijn Chinese ambtgenoot over de relatie tussen de twee landen. Trump beloofde dat beide partijen alle elementen van wat de twee leiders in Busan zijn overeengekomen zullen uitvoeren.
‘China heeft een grote rol gespeeld in de overwinning in de Tweede Wereldoorlog’, zei Trump, en verder: ‘de Verenigde Staten begrijpen hoe belangrijk de Taiwanese kwestie voor China is’.
Oekraïne
De twee presidenten bespraken ook de crisis in Oekraïne. Xi benadrukte dat China alle inspanningen die vrede kunnen brengen steunt. Hij hoopte dat de verschillende partijen hun meningsverschillen zouden overbruggen. Volgens China moet het de bedoeling zijn om zo snel mogelijk te komen tot een eerlijk, maar ook duurzaam en bindend vredesakkoord. Ook deze crisis moeten de betrokkenen volgens Beijing bij de wortel aanpakken.
Trump naar China?
Een ambtenaar van het Witte Huis heeft bevestigd dat er een telefoongesprek was, meer niet. Trump zelf postte een bericht op zijn eigen Truth Social Post Daarin heeft hij het over fentanyl en sojabonen, maar niet over Taiwan. De Indiase analist Manoj Kewalramani merkt op dat Trump weer iets schrijft over wederzijdse bezoeken van hemzelf en van Xi, maar dat het Chinese verslag dat niet vermeldt. Trump schrijft ook ‘nu kunnen we onze blik op het grote geheel richten’. Volgens Kewalramani is het echter helemaal niet duidelijk wat hij daarmee bedoelt. Voor de Financial Times en de New York Times was het vooral belangrijk dat dit telefoongesprek komt op het moment dat er in Washington gediscussierd wordt over welke geavanceerde Nvidia-chips China nog mag krijgen.
Taiwan en de Tweede Wereldoorlog, kern van de zaak?
Fred Gao van de substack Inside China ziet daarentegen de passage over Taiwan en de Tweede Wereldoorlog in het Xinhua-artikel als de kern van de zaak. Door Trump te laten erkennen dat de VS ‘het belang van de Taiwanese kwestie voor China begrijpt’ en dit te koppelen aan de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, zou Xi de manoeuvreerruimte van Tokio hebben beperkt, zo denkt Gao. Want, zo is zijn redenering, de eenzijdige verklaringen van de Japanse premier Takaichi over Taiwan lijken nu niet enkel voorbarig. Ze isoleren de extreem-rechtse politica in Tokio, nu blijkt dat ze zelfs verder zou willen gaan in de bedreiging van China dan Washington.
De toekomst zal in elk geval uitwijzen of Trump echt geluisterd heeft naar Xi.
Bronnen: Xinhua, Truth Social, Financial Times, Wall Street Journal, New York Times, Tracking People’s Daily substack, Inside China substack.
