Na onderhandelingen in Stockholm hebben China en de VS nog geen handelsakkoord bereikt. Of er een akkoord is om de pauze in de handelsoorlog te verlengen zal de komende uren blijken.

Afgelopen dinsdag hielden de VS en China de derde ronde van gesprekken in de handelsoorlog die in april door de VS gelanceerd werd.
Tijdens de vorige ronde had men besloten om een pauze in te lassen. De Amerikaanse tarieven van maximaal 240% werden, in afwachting van een definitief akkoord, gedurende drie maanden teruggebracht naar een hoog maar nog werkbaar niveau van 30%. Tegelijkertijd verminderde China zijn tegenmaatregelen. Misschien nog belangrijker: de VS staat opnieuw de uitvoer van gesofistikeerde chips naar China toe – vooral Nvidia chips voor AI –, ontwerpsoftware en chipapparatuur. In ruil levert China weer de zeldzame aardmetalen die de VS nodig heeft voor producten variërend van elektrische auto’s tot wapens. De pauze van drie maanden eindigt op 12 augustus.
De nieuwe ronde gesprekken heeft geen doorbraken in de echte geschillen opgeleverd, maar beide partijen vonden de gesprekken nuttig en kwamen overeen de pauze te verlengen.
Tenminste, het Chinese ministerie van handel verklaarde dat hierover een consensus bereikt is.
Daarop poneerde de Amerikaanse onderhandelaar, minister van financiën Scott Bessent, echter dat er geen akkoord is zolang president Trump daar niet persoonlijk over heeft beslist. Trump bevond zich in Schotland om er zijn nieuwe golfbaan te openen en zou de zaak deze woensdag bekijken.
Zowel Bessent als de belangrijkste Chinese onderhandelaar benadrukten dat de gesprekken positief verliepen en dat beide partijen kunnen leven met de huidige toestand.
Waarnemers verwachten niet dat president Trump in deze situatie het risico zal nemen de handelsoorlog opnieuw op te poken. Geen van beide partijen is daar op dit moment mee gediend.
Diktaat of onderhandelingen op voet van gelijkheid?
Na de besprekingen blufte Bessent dat de Amerikaanse economie floreert, terwijl de Chinese in moeilijkheden zit. Hij stelde een verlenging van de huidige toestand voor als een Amerikaanse overwinning.
Waarnemers vergelijken echter de onderhandelingen tussen de VS en China met deze tussen de VS, de EU en Japan. Met die laatsten werden akkoorden afgesloten die men alleen dictaten kan noemen: alle verplichtingen liggen bij de partners van de VS.
Onder andere om Trump te paaien stelde de EU zich tijdens de EU-China top vorige week bijzonder stug op tegenover het aanbod van China om samen te werken. Ze komt er evengoed bekaaid vanaf.
De krachtsverhouding tussen de VS en China is van een heel ander niveau. Terwijl echte onderhandelingen op voet van gelijkheid plaatsvinden, blijft een status quo gehandhaafd die momenteel voor beide partijen het meest gunstig lijkt.
China heeft, in tegenstelling tot de EU, een stabiel gecentraliseerd bestuur met een duidelijke langetermijnvisie. Dit is minder afhankelijk van de Amerikaanse markt dan de EU, beschikt over een enorme binnenlandse markt en is concurrentieel op de wereldmarkten. Daarnaast heeft het een zelfstandige, onafhankelijke digitale en AI-omgeving ontwikkeld.
Bovendien bezit China een extra troef: het is veruit de belangrijkste leverancier van zeldzame aardmetalen, die onontbeerlijk zijn voor onder meer Amerikaanse smartphones, slimme wapensystemen, satellieten en vliegtuigmotoren.
Dat China in april als enig land president Trump lik op stuk gaf na het uitvaardigen van zijn handelstarieven was dus geen toeval.
Van verdere onderhandelingen wordt algemeen verwacht dat Washington China zal vragen zich te verbinden tot ‘grote aankopen’ van Amerikaanse goederen. Nochtans blijkt uit douanegegevens dat de Chinese invoer van een hele reeks Amerikaanse grondstoffen (zoals energie en landbouwproducten) de afgelopen maanden is gedaald of zelfs volledig is stopgezet. Maar China zou deze tendens gemakkelijk kunnen ombuigen.
Bronnen: South China Morning Post, CNN