Na zijn toespraak voor de OIC bezoekt minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi Afghanistan, India en Nepal. De regionale trip bereidt de conferentie van de buurlanden van Afghanistan voor die op 31 maart in China wordt gehouden. Toch werd ook over andere onderwerpen zoals Oekraïne gesproken.
Het eerste land dat Wang Yi na zijn toespraak voor de OIC in Islamabad bezocht, was Afghanistan. China organiseert immers op het eind van de maand de derde conferentie van de buurlanden van Afghanistan. De Chinese minister werd ontvangen door de dienstdoende minister van Buitenlandse Zaken Amir Khan Muttaqi en door dienstdoend premier Mullah Abdul Ghani Baradar van de interim regering.
Wang Yi legde zijn politiek uit als de ‘drie respects’ en de ‘drie nooits’: ‘China respecteert de onafhankelijkheid, soevereiniteit en territoriale integriteit van Afghanistan, respecteert de onafhankelijke keuze van het Afghaanse volk en respecteert de religieuze overtuigingen en gebruiken van Afghanistan. China bemoeit zich nooit met de binnenlandse aangelegenheden, streeft nooit naar eigenbelang in Afghanistan en nooit naar een zogenaamde invloedssfeer’ aldus Wang. ‘We willen de traditionele vriendschap tussen de twee volkeren voortzetten, relaties met Afghanistan ontwikkelen op basis van de vijf principes van vreedzaam samenleven, het helpen om echte onafhankelijkheid en ontwikkeling te bereiken en het land ook helpen zijn toekomst in eigen handen te krijgen, beklemtoonde hij nog.
Volgens woordvoerder Abdul Qahar Balhki van het Afghaanse ministerie van Buitenlandse Zaken bespraken de twee partijen de handel in gedroogd fruit, de afgifte van visa, primair werk voor de mijnbouw evenals de rol van Afghanistan in het door China voorgestelde Belt and Road Initiative. In tegenstelling tot de twee eerste vergaderingen van de Afghanistan buurlanden zal Muttaqi wel de derde conferentie bijwonen. Terwijl veel media focussen op het conflict in Oekraïne is er weinig aandacht voor de voortdurende humanitaire crisis in Afghanistan. Deze wordt versterkt doordat de VS weigert $7 miljard voorheen geblokkeerd Afghaans geld terug te geven.
India
Het tweede land dat Wang Yi bezocht, was India en de Indiase pers beklemtoont vooral het grensconflict tussen beide landen. Wang Yi vond echter dat het grensconflict niet geheel de relatie mag bepalen, zo zei hij aan zijn collega Subrahmanyam Jaishankar. ‘China en India moeten elkaar steunen, niet uitputten of elkaar uitsluiten. De twee partijen moeten de verschillen beheren en beheersen en de ontwikkeling van bilaterale betrekkingen vergemakkelijken’ zei Wang. Jaishankar. vond echter dat zolang de troepen niet volledig uit het grensgebied teruggetrokken zijn, de betrekkingen moeilijk genormaliseerd kunnen worden. Wat India niet waardeerde in Wangs toespraak te Islamabad was zijn sympathie betuiging met de Islam-aspiraties in Kasjmir wat voor India duidelijk een inmenging betekent in binnenlandse zaken terwijl India zich qua Taiwan, Hongkong en Xinjiang achter het Chinese standpunt schaart. Hoe dan ook de Indiase minister Jaishankar plant een bezoek aan China.
In zijn vergadering met veiligheidsadviseur Ajit Doval stelde Wang een drie punten benadering voor. Beide partijen moeten de bilaterale betrekkingen bekijken met een lange termijn visie, elkaars ontwikkeling zien met een win-win-mentaliteit en deelnemen aan het multilaterale proces met een samenwerkende houding. Wang zei nog tijdens zijn ontmoeting met Doval dat China nooit een enkelpolig Azië nastreeft, maar de rol van India in de regio respecteert en uitkijkt naar een “China-India plus”-model in Zuid-Azië om positieve betrokkenheid en een hoger, uitgebreider model te realiseren en win-win resultaten.
De twee partijen bespraken ook de beheersing van COVID-19, de crisis in Oekraïne en de kwestie Afghanistan en uitten gezamenlijk hun bezorgdheid over het effect van de unilaterale sancties op de wereldeconomie en de veiligheid van de toeleveringsketen. Beide ministers werden het eens op te roepen tot een onmiddellijk staakt het vuren in het conflict in Oekraïne.
India wordt echter ook het hof gemaakt door de VS, Japan en Australië die het land in de Quad willen betrekken en daarvoor zelfs de neutrale rol die het land in de Oekraïne crisis inneemt door de vingers willen zien. Later dit jaar is China het gastland voor de BRICS conferentie waarop het ook een trilaterale ontmoeting Rusland-India-China wil organiseren maar zonder Modi gaat dit niet. De Indiase premier Modi zal wellicht zoals in september 2017 deze troef uitspelen want premier Modi zegde toen zijn aanwezigheid pas toe na 2,5 maand onderhandelen over het grensconflict in Doklam.
Nepal
Als derde land dat Wang aandoet, staat een driedaags bezoek aan Nepal op het programma. 9 overeenkomsten werden gesloten maar geen in het kader van het Belt & Road Initiative die nog meer voorstudie behoeven. Toch zijn beide landen het eens om de spoorlijn Lhasa Xigaze door te trekken naar Kathmandu. Wang beloofde de goede werking van de landhavens tussen de twee landen te willen verzekeren, de grensoverschrijdende samenwerking op het gebied van elektriciteit te onderzoeken, economische en intermenselijke uitwisselingskanalen uit te breiden en het Trans-Himalaya Multi-Dimensional Connectivity Network uit te bouwen om van de Himalaya een band van vriendschappelijke samenwerking tussen de twee landen te maken. Wang sprak zowel met premier Deuba als met zijn ambtsgenoot Narayan Khadka. De premier benadrukte dat hij in de samenwerkingsprojecten subsidies/giften verkiest boven leningen.
Op politiek vlak bestaat er wrevel bij China omdat het Nepalees parlement een VS gift van $500 miljoen goedkeurde onder het 2017 Millennium Challenge Corporation (MCC) pact met de Verenigde Staten. Dit geld zou gewoon helpen wegen en elektriciteit te verbeteren. Nadat de pro-China oppositie onder leiding van Prachanda waarschuwde dat de deal de Nepalese soevereiniteit zou ondergraven, werd een verklaring aan de stemming toegevoegd. In die verklaring stond dat de financiering uitsluitend voor ontwikkeling was, de grondwet niet aantastte, kon worden geannuleerd als het nationale belangen schendt en dat Nepal geen onderdeel uitmaakt van een veiligheidsalliantie, inclusief de door de VS geleide Indo-Pacific Strategy. Bij China bestaat de vrees dat de VS Nepal wil inschakelen in deze strategie die gericht is op het tot stand komen van een Aziatische NATO.
Nepal dat geleid wordt door een pro westerse regering, heeft zich in de kwestie Oekraïne niet onthouden zoals India en China maar mee gestemd met de westerse landen. De Nepalese BuZa minister Narayan Khadka beweert echter dat de niet gebonden politiek van zijn land niet veranderd is. Midden april komt een 25 koppige afvaardiging van het VS Congres naar het land om duidelijk te maken hoe ernstig Washington het meent met het land. Eigenlijk wil de VS verhinderen dat Nepal zou reageren zoals Sri Lanka dat een MCC VS-gift van $ 480 miljoen verwierp omdat het deel zou uitmaken van een VS-plan om het eiland te gebruiken voor strategische doeleinden die tot een confrontatie tussen de VS en China zouden kunnen leiden.
Global Times, Peoples Daily, SCMP, indianexpress.com, Asia Times, The Kathmandu Post
