De dagbladen in België en Nederland zijn het in hoge mate eens over de recente ommekeer van het COVID-beleid in China: het is een knieval voor de protesten en het zal zeker tot een enorm aantal doden leiden. Dat eerste is problematisch, omdat diezelfde dagbladen al bijna een jaar lang het eerdere Chinese beleid van nul besmettingen bekritiseerden als eenzijdig, autocratisch en wat nog meer. Nu het beleid afgebouwd wordt is het in de ogen van de commentatoren opnieuw fout. Het is paniekerig, onverantwoordelijk, enz., enz. En dan dat verwachte aantal doden. De meesten lijken dat te baseren op ervaring in eigen land van begin 2020. Wat weten zij eigenlijk over de situatie ter plekke? Alweer ruim een week in Hongkong zal ik hieronder trachten deze materie vanuit een lokaal perspectief te belichten.
Het straatbeeld in Hongkong deze week; foto van auteur
Hongkong
De situatie in Hongkong is heel ontspannen. Zie ook mijn eerdere artikel over de inreisprocedure. Er is in feite slechts één maatregel: het dragen van een mondkapje zodra je je huis (hotelkamer) verlaat. Deze kan enkel af, wanneer je gaat zitten om te eten of te drinken. Daarnaast is er een app met een code die het café, restaurant, theater e.d. moet scannen om je binnen te mogen laten. Die code geeft aan dat je volledig gevaccineerd bent. Het aantal gemelde infecties is de laatste tijd gestegen, maar dat leidt niet tot bezorgdheid onder burgers of bestuurders. Lokale mensen zijn tevreden over het beleid van de nieuwe Chief Executive. De oude steunde ook het beleid van nul besmettingen. De nieuwe heeft dat gewijzigd in een stap voor stap afbouwen, maar wel in een opvallend snel tempo.
Binnenland
Wij staan dagelijks via WeChat in contact met Chinese familie en kennissen in diverse streken. Het aantal besmettingen neemt toe, maar de situatie is ook daar niet gespannen. Men is zelfs vrij laconiek en de meesten testen zichzelf en blijven daarna gewoon thuis, zonder hun besmetting aan te melden. Chinezen hamsteren ook medicatie ter voorbereiding op de verwachte besmetting. Een grap die op WeChat rondgaat: ‘vroeger kocht ik medicijnen, als ik ziek werd. Nu koop ik medicijnen en wacht ik tot ik ziek wordt’. Ik zie een opvallende overeenkomst met mijn persoonlijke ervaring. In 2020 hoorde ik de media voortdurend praten over al die besmettingen en doden, maar niemand in mijn eigen netwerken raakte besmet. Sinds dit voorjaar vrijwel alle maatregelen opgeheven zijn, wordt de ene kennis na de andere besmet; mijn vrouw en ik incluis. Nu verbazen we ons over vrienden die nog nooit besmet zijn.
Planning
Het werd gewoon tijd voor een beweging in het beleid. Zoals ik in mijn eerdere verslag schreef, lijkt het erop dat de regering het beleid van Hongkong als voorbeeld neemt. Het is in China gebruikelijk dat de authoriteiten nieuw beleid eerst op kleine schaal testen en het bij succes nationaal doorvoeren. Ik geloof niet dat de Chinese beleidmakers dom zijn, dus zal men vast wel de mogelijke gevolgen doorgerekend hebben. Het staat me tegen dat vrijwel alle westerse commentaren, zelfs de meer objectieve zoals in De Standaard van 17 december, ervan lijken uit te gaan dat de Chinese beleidmakers in paniek handelen. Zo heeft het bestuur van Beijing door de hele stad ‘koortscentra’ ingericht waar mensen die vermoeden besmet te zijn zich voor consultatie kunnen melden, persoonlijk of telefonisch. Zo kan men de druk op ziekenhuizen opvangen. De adressen van die centra zijn gewoon op internet te vinden. Het is pure nalatigheid dat geen journalist dit meldt.
Doden
Dan zijn er de meer dan een miljoen doden die veel commentatoren voorspellen. Niemand, ook de beste viroloog, kan nauwkeurig voorspellen hoe COVID zich onder het huidige beleid in China zal ontwikkelen. Dan is het niet wijs daarover zoveel uitspraken te doen en ronduit slecht het meest ongunstige scenario uitgebreid te melden. Het beleid om het aantal coronadoden zo laag mogelijk te houden is niet veranderd. Zeker, nu de besmettingen stijgen, wordt ook de kans op doden groter. Gezien het mildere karakter van de omicronvariant, zullen dat vooral mensen met onderliggend lijden zijn. Daarnaast heeft China al tijdens de eerste golf veel ervaring opgedaan met het behandelen van coronapatiënten met een mix van westerse en Chinese medicatie. Het kan nog best meevallen met die miljoenen doden. Chinese experts verwachten dat de piek in besmettingen in januari en februari zal liggen en tegen het voorjaar zal gaan dalen (China Daily 19/12/2022).
Tevreden
Voor mij is de belangrijkste graadmeter voor een goed overheidsbeleid dat de bevolking overwegend tevreden is. Chinezen zijn lange tijd tevreden geweest over het beleid van nul besmettingen. Toen bleek dat er een kritische massa ontstaan was voor het afschaffen van het strenge beleid, werd het beleid daarop aangepast. De Chinese overheid luistert dus naar het volk en past haar beleid op de wensen van de bevolking aan. Bovendien bewijst de snelheid waarmee maatregelen opgeheven en tegelijkertijd nieuwe maatregelen ingevoerd werden om mogelijke problemen op te vangen (zoals de ‘koortscentra’) dat de scenario’s daarvoor al geschreven waren; klaar om op het juiste moment uitgevoerd te worden.
Bronnen: persoonlijke observatie, China Daily, De Standaard, bj.bendibao.cn.
