Op 4 augustus publiceerde de linkse Britse krant The Morning Star interessante informatie over het werk aan het 15e vijfjarenplan. We nemen ze hier over, aangevuld met extra feiten uit de China Daily en van CGTN.
The Morning Star meldt het volgende. ‘De Chinese president Xi Jinping heeft alle comités van de Communistische Partij, ministeries en regeringen op alle niveaus opgeroepen om zich te buigen over de 3.110.000 voorstellen die het publiek online heeft ingediend voor het volgende vijfjarenplan van China.
Het 15e plan loopt van volgend jaar tot 2030 en via een online campagne werden burgers opgeroepen om vanaf 20 mei ideeën aan te dragen. President Xi zei dat de openbare raadpleging deel uitmaakt van de Chinese ‘democratie van het hele volk’.
China gebruikt vijfjarenplannen om zijn economische ontwikkeling uit te stippelen, waarbij economische en sociale doelen worden gesteld.
Het 14e plan, dat werd aangenomen aan het einde van het eerste presidentschap van Donald Trump in de Verenigde Staten, benadrukte de noodzaak van veerkracht in de toeleveringsketen en binnenlandse technologische innovatie. Dit moest het antwoord worden op de toegenomen vijandigheid van de VS tegenover vrijhandel. Het plan (dat dit jaar ten einde loopt) riep ook op tot een versnelde groene transitie en het terugdringen van koolstofemissies.
China maakte grote vooruitgang op het gebied van onder andere batterijtechnologie, verkenning van de ruimte en kunstmatige intelligentie (AI). Het lijkt er sterk op dat de doelstellingen bereikt zijn. Zo is de Chinese koolstofuitstoot het afgelopen jaar met 1 procent gedaald. Dit lukte, ondanks de stijgende vraag naar energie. Het succes was onder meer te danken aan de enorme investeringen in hernieuwbare energiebronnen. China installeerde vorig jaar alleen al meer zonne-energiecapaciteit dan de totale zonne-energiecapaciteit van de Verenigde Staten. De daling van de uitstoot, hoewel bescheiden, suggereert dat China vijf jaar eerder dan de zelf vastgestelde target zijn piekuitstoot heeft bereikt.
Het 15e plan zal meer in detail worden uitgewerkt tijdens de volgende vergadering van het centraal comité van de Communistische Partij in oktober. De partij heeft al een aantal prioriteiten aangewezen. De binnenlandse consumptie zal worden verhoogd. De beheersing van geavanceerde technologie wordt misschien wel de speerpunt van het plan. Zo komt er een AI-strategie die bekend staat als AI plus.’ Tot zover The Morning Star.
Televisiezender CGTN merkt dan ook op dat er bij de online binnengekomen voorstellen een aantal is rond het thema AI. Bijvoorbeeld het voorstel ‘AI-tools gebruiken om ongelukken te voorkomen bij senioren met een beperking’. Via een ander bericht drong iemand aan op meer aandacht voor onderwijs in de popularisering van de wetenschap met het doel veel talent voor technologie te kweken. Natuurlijk is de reikwijdte van het vijfjarenplan breder dan de thema’s waarop de focus zal liggen. Dus kwamen er uit de online raadpleging onder andere oproepen om meer gemeenschapsvoorzieningen te bouwen, zoals sportscholen, sportvelden en zwembaden.
De China Daily preciseert dat China in 2020 voor het eerst via online platforms de publieke opinie raadpleegde over het vijfjarenplan. Al veel langer gebeurt dat soort brede online consultatie bij de indiening van nieuwe wetsvoorstellen. Op alle niveaus verzoeken partijafdelingen de burgers via verschillende kanalen meningen en suggesties in te dienen over wat het plan moet inhouden. Hun doelgroepen zijn: ambtenaren, het grote publiek, experts en wetenschappers.
De eindbespreking vindt in oktober plaats tijdens de vierde plenaire zitting van het 20e Centraal Comité van de CPC in Beijing. De vijfjarenplannen vormen een bottom-up synthese van lokale voorstellen. Tegelijk werkt de centrale overheid tegenwoordig top-down binnen een nationale langetermijnvisie, en met centrale financiering aan de Twee Programma’s. Dit zijn strategische projecten voor de nationale modernisering en voor een betere veiligheid. Deze procedure is vorig jaar gelanceerd.
Het 15e vijfjarenplan is, na het aflopende 14e plan en voor het 16e vijfjarenplan, de tweede etappe op weg naar de ‘socialistische modernisering’ van het land die voltooid moet zijn tegen 2035. Dat is immers het streefdoel vastgesteld door het 20e nationale congres van de CPC in 2022.
