In aanwezigheid van meer dan 600 journalisten hebben de president van China en de leider van Taiwan in een Singaporees hotel elkaar gedurende 70 seconden de hand gedrukt. De betekenis van de ontmoeting lijkt op het eerste zicht vrij symbolisch want er werden geen concrete afspraken gemaakt.
De als historisch bestempelde ontmoeting tussen Xi Jinping en de Taiwanese leider Ma Ying-jeou vond plaats in het Shangrila hotel in Singapore waar Xi op staatsbezoek is. Beiden drukten elkaar gedurende 70 seconden de hand en dit werd gevolgd door meer dan 600 journalisten. De voorbereiding van deze ontmoeting heeft naar verluidt anderhalf jaar in beslag genomen. Het is de eerste dergelijke ontmoeting sinds 1949 en Ma Ying-jeou hoopt dat een nieuw platform geschapen kan worden waarop beide leiders elkaar kunnen ontmoeten om zo de wederzijdse betrekkingen te verbeteren.
Volgens opiniepeilingen door Taiwanese bladen staan 80 % tot 90 % van de ondervraagden op het eiland achter de ontmoeting van de twee leiders. De verbetering van de betrekkingen tussen China en Taiwan vond tot nu toe hoofdzakelijk plaats op het vlak van economie en handel. Tussen 2005 en 2015 verdubbelde de invoer uit Taiwan in de Volksrepubliek tot $ 104 miljard en Taiwan denkt er zelfs volgens Digitimes aan de huidige beperkingen op halfgeleiders voor China op te heffen.
Ma herinnerde er aan dat beide zijden de afgelopen 7 jaren 23 overeenkomsten getekend hebben, er 40.000 studenten 
uitwisselingen hebben plaats gevonden en jaarlijks 8 miljoen toeristen de andere kant bezoeken. Hij stelde onder meer voor een hotline tussen beide te openen. Xi Jinping verklaarde voorstander te zijn dat Taiwan de AIIB vervoegt en meedoet aan het One Belt One Road-project van de nieuwe zijderoutes (OBOR). Tijdens de gesprekken liet elk van de beide leiders zich bijstaan door zeven medewerkers. In de avond volgde nog een banket waarvan de rekening gelijk tussen beide partijen zal worden verdeeld.
In Taiwan vinden in januari verkiezingen plaats en peilingen wijzen op een grote overwinning van de oppositie die een meer onafhankelijke koers ten aanzien van Beijing vaart dan de Kwomintang van Ma Ying-jeou. In die zin is de ontmoeting te interpreteren als een onrechtstreekse steun voor de krachten die ijveren voor vereniging of minstens betere relaties.
Bronnen: SCMP, People’s Daily, FT
De verkiezing in zicht, ‘t was te denken 🙂 De CPC heeft wat dat betreft geen last van 🙂 Hopelijk leidt dit een stap dichter tot de hereniging.
Het is opvallend welke onzorgvuldigheden journalisten zich soms permitteren, zeker als ze over China schrijven. De koolstofberichtgeving van de New York Times was een sterk staaltje, maar ook in de berichtgeving over het gesprek tussen Xi en Ma zaten standaard allerlei onjuistheden, waarvan hier enkele voorbeelden.
Het zou voor het eerst zijn geweest dat ‘China en Taiwan’ met elkaar spraken. Twee verkeerde voorstellingen van zaken. Vertegenwoordigers, onder wie leidende figuren, van beide zijden van de Straat van Taiwan hebben immers al overleg sinds de jaren 90. Alleen, dit keer waren de vertegenwoordigers voor het eerst de hoogste leiders. Het gebruik van ‘China en Taiwan’ betekende een keuze voor het onafhankelijkheidsstandpunt. We spreken ook niet over ‘gesprekken tussen België en Vlaanderen’. Dat de toenadering tussen Beijing en Taipei vanaf het begin een initiatief is geweest van eerstgenoemde werd omgedraaid.
Een paar keer was op radio en TV te horen ‘Taiwan heeft zich in 1949 afgescheurd van China’. De waarheid is dat de toenmalige Chinese regering zich na de nederlaag in de burgeroorlog (niet ‘nadat de communisten de macht hadden gegrepen’ sic) heeft teruggetrokken in dat deel van China, met de bedoeling terug te keren. Tot vandaag is Taiwan voor de Kuomintang de Republiek China. De VS heeft de Volksrepubliek belet de territoriale integriteit van China (zoals in Tibet en Hongkong) te herstellen. Met grove militaire dreiging en economische steun heeft de VS het voldongen feit van een de facto afscheuring tot vandaag in stand laten houden, hoewel ook Washington Taiwan of ‘de Republiek China’ niet langer als een onafhankelijke staat erkent. Ook de ‘groeiende onafhankelijkheidsgevoelens op Taiwan’ moeten worden gerelativeerd. Als de oppositie de verkiezingen in 2016 wint kan dat zeer goed om andere redenen zijn dan een onafhankelijkheidswens: onderzoek heeft uitgewezen dat de meeste Taiwanezen enkel de status-quo willen handhaven.
Andere voorbeelden dan de Belgie/ Vlaanderen onderhandelingen zijn natuurlijk Engeland/Schotland, Spanje/Catalonie, en ook het ontstaan van de diverse nationaliteiten op de Balkan. Als je wilt zoeken naar verbindende factoren is een betere parallel de eenwording van het gespleten Duitsland: dan ga je uit van een positieve instelling.
Wat betreft de ‘groeiende onafhankelijkheidsgevoelens op Taiwan’, ik denk dat iedereen op Taiwan een zakelijke, business-like verhouding wil met Big Brother, maar niemand terug wil naar de dictatuur van de Guimintang, of de mainland versie hiervan.