Eerste kennismaking
De delta van de Yangtzerivier (YRD) verwijst naar 16 steden in zuidelijk Jiangsu en noord-oost Zhejiang plus Shanghai met inbegrip van Nanjing, Suzhou, Wuxi, Changzhou, Yangzhou, Zhenjiang, Nantong, Taizhou, Hangzhou, Ningbo, Huzhou, Jiaxing, Shaoxing, Zhoushan en sedert augustus 2003 ook Taizhou. Hoewel de YRD slechts 1,1% van China’s totale oppervlakte beslaat, bereikte zijn BRP 4.686 miljard RMB in 2007, of 18 % van China’s economie en het dubbele van de Parelrivier-delta. De totale bevolking van YRD liep eind 2007 op tot 93 miljoen en meer dan de helft ervan woont in de steden. Het BRP per hoofd bedraagt meer dan het dubbel van het nationaal gemiddelde. De handel in de YRD neemt 16 pct in van China’s totaal, de nijverheidsproductie een vierde, de uitvoer één derde en het aantal buitenlandse investeringen de helft. Volgens Forbes liggen vijf van de zes meest aantrekkelijkste Chinese steden om zaken te doen in de YRD: aantrekkelijkst is Hangzhou, dan volgt Shanghai, Wuxi is derde, Nanjing vierde, Ningbo vijfde en Peking is maar zesde.
De verwerkende industrie ontwikkelt zich snel, gedeeltelijk door de toevloed van buitenlandse investeringen. Deze zijn geconcentreerd in Shanghai, Suzhou, Wuxi, Nantong, Ningbo en Hangzhou. In 2007 vertegenwoordigden deze zes steden meer dan 71 % van van de buitenlandse investeringen in het gebied. Terwijl de Parelrivier-delta uitblinkt in assemblage van lichte consumptiegoederen, concentreert de YRD zich meer op de zware industrieën zoals machines, chemische producten en andere stroomopwaartse industrieën, d.w.z. de productie van grondstoffen, half afgewerkte producten en investeringsgoederen waaronder elektronische componenten, textiel en chemische vezels. Shanghai en Jiangsu staan bijvoorbeeld samen in voor meer dan 70% van de nationale productie van microcomputers; Jiangsu en Zhejiang samen produceerden 70 % van de chemische vezels in 2007. Terwijl Jiangsu en Zhejiang belangrijke producenten van kleding, textiel, chemische vezels en machines zijn, produceert Shanghai ook een vrij groot aandeel chemische producten, machines en motorvoertuigen (bv 17% van de van auto’s in 2007).
Het is helaas wel zo dat de steden in de YRD zich specialiseren in dezelfde sectoren: dit is zelfs voor 0,95 het geval tussen Suzhou, Nanjing en Wuxi. De buitenlandse investeringen in de YRD situeren zich eveneens hoofdzakelijk in de verwerkende sector, zoals de vervaardiging van computers, mechanische en elektroproducten, de hardware en de chemische producenten. Verplaatsing van hightech-industrieën naar de YRD zijn opvallend. In het bijzonder hebben vele Taiwanese ondernemingen hun hightech producten de laatste jaren naar de YRD verplaatst. Momenteel woont een half miljoen Taiwanezen in de delta en ze investeerden er 80 miljard yuan in 350.000 projecten.
Het consumptiepatroon in YRD verandert van levensnoodzakelijke goederen naar meer diensten. Het relatieve aandeel van stedelijke huishoudenuitgaven voor vervoer en communicatie, onderwijs, cultuur en ontspanning steeg, terwijl dat voor voeding daalde. De tendens van toenemende uitgaven voor auto’s en computers is ook treffend. Shanghai is eveneens een trendsetter in de nationale consumentenmarkt en in de nabijheid bevinden zich groothandelsmarkten zoals in Yiwu (consumptiegoederen) en Shaoxing (textiel). De kleinhandel verandert met de aanleg van super- en hypermarkten onder druk van buitenlandse ketens zoals Carrefour, Metro uit Duitsland, Yaohan uit Japan, ParkN shop uit Hong Kong, en Trust-Mart uit Taiwan.
De vervoerinfrastructuur van YRD is hoogontwikkeld. Aan het eind van 2007 bedroeg de totale lengte van snelwegen in Shanghai, Jiangsu en Zhejiang 6.844 km of 12.7% van het nationaal totaal. Het vervoer via de weg is de belangrijkste vervoerswijze binnen het YRD-gebied. Bijvoorbeeld vertegenwoordigden de wegen 96% van het totale reizigersvervoer in Jiangsu en 67% van het totaal vrachtverkeer. Een netwerk dat alle steden in YRD verbindt, wordt aangelegd zodat de reistijd om alle steden te bereiken binnen de delta tot drie uren maximaal verkort wordt. Daartoe wordt tegen 2020 12.000 km autowegen voorzien, het dubbele van de 6000 km uit 2006. Qua spoorinfrastructuur worden supersnelle treinlijnen gepland zoals deze tussen Shanghai over Hangzhou naar Ningbo en ook van Shanghai naar Nanjing. De YRD is eveneens belangrijk voor scheepvaart met Shanghai als China’s grootste containerhaven en Ningbo als vierde. Het gebied telt eveneens 10 luchthavens, waarvan 2 in Shanghai. Het milieuthema is evenmin weg te denken in de PYR. Het grote maar vervuilde Tai(hu)meer kende een algenplaag die het drinkwater van enkele miljoenen bewoners van Wuxi in het gedrang bracht. In de Yangtze wordt nog maar een kwart van de visvangst opgehaald, vergeleken met een halve eeuw geleden. Een derde van de zijrivieren zijn ernstig vervuild. Steden langs de rivier lozen 14 miljard ton vervuild water in de Yangtze. De “Asian Development Bank” geeft Hangzhou wel een pluim voor het saneren van het Westelijk meer en noemt het een toonbeeld van hoe het moet.
Vergelijking tussen de topregios
China telt drie topregio’s die fungeren als economische motor in het land. Vooreerst is er de Parelrivier-delta met onder meer Guangdong en Hongkong in Zuid-China. Ten tweede heb je het gebied langs de Yangtzerivier met Shanghai en gedeelten van de provincies Zhejiang en Jiangsu. Het derde trekpaard is de regio rond Peking en Tianjin. De opgang van de eerste regio dateert van onmiddellijk na de opstart van de hervormingen in de jaren tachtig. De regio rond Shanghai kreeg zijn stimulans na het afkondigen van Shanghais speciale zone Pudong in de negentiger jaren. De samenwerking tussen Peking en Tianjin met zijn Binhai speciale zone is van recentere datum. In 2002 had het trio al met 1,61 % van China’s oppervlakte 10 % van de bevolking één derde van het BNP, drie vierden van buitenlandse handel en vier vijfden van de buitenlandse investeringen. De drie regio’s hebben duidelijk een hoger BNP per hoofd dan de overige gebieden maar er zijn ook onderlinge verschillen. De YRD is niet alleen het grootste in grondoppervlakte en bevolking, maar ook het sterkst qua BNP en aangetrokken buitenlandse investeringen. De PRD is het sterkst in BNP/hoofd en qua buitenlandse handel. Elk van de drie centrale steden streeft er na om zowel een economisch, communicatie- en vervoershub te worden voor zijn gebied en terzelfder tijd een wereldstad. In onze analyse laten we even de nieuwkomer ter zijde en vergelijken we de YRD en de PRD. Zoals we in onze bijdrage over de PRD aangaven, is deze regio vooral gespecialiseerd in het produceren van goederen uit de lichte industrie die arbeidsintensief zijn en bedoeld voor export. Een geheel netwerk van tienduizenden bedrijven uit Hongkong en ook tienduizend uit Taiwan voeren een disproportioneel aandeel consumentenelektronica uit, maar ook sportschoenen en speelgoed.
In tegenstelling tot de dominantie van de arbeidsintensieve producten in de PRD is de productie in de YRD meer gevarieerd en dit gaat van kledij over auto’s (VW, GM) tot halfgeleiders. Elektronica en ICT komt vaak van Taiwanees kapitaal en is meer technologie-intensief dan bij de collega’s uit de PRD. Laptops worden gemaakt in Suzhou en Shanghai en halfgeleiders in Shanghai. De Taiwanese onderneming Quanta die de grootste laptopproducent is ter wereld en hoofdzakelijk Dell-computers en HP’s maakt, stelt 20.000 werknemers te werk in Shanghai, maar meer technologische onderdelen als schermen, chips en processors komen (nog) uit het buitenland, hoewel ook dit reeds verandert voor de schermen. De kleinere Taiwanese rivaal Compal stelt 13.000 werknemers te werk in Kunshan. In 2007 werd één vierde van ‘s werelds laptops en één op acht digitale camera’s in Kunshan vervaardigd. Het Taiwanese Asustek- de grootste producent van moederborden- heeft 45.000 werknemers in Suzhou die onder meer ook de Ipod voor Apple leveren. ‘s Werelds tweede grootste elektronicaproducent -het eveneens Taiwanese Hon Hai- telt 100.000 werknemers zowel in Suzhou als Shanghai, maar zou wegens de crisis 5 % ervan ontslaan.
Wat je in de beide regio’s aantreft, is een metropool die de regio trekt; voorts zijn er tweedelijnssteden en ten derde een onderbouw van aanleverende clusters en lokaliteiten. Zoals we eerder vermeldden heeft Hongkong nog maar marginaal industrie (die verhuisden naar Guangdong), ten voordele van de diensten. Shanghai daarentegen heeft nog beiden, hoewel de diensten nu ook overwegen. Bij het afkondigen van de speciale zone Pudong moest Shanghai het hoofd worden van de Yangtze draak. De renaissance is niet uitgebleven. De stad heeft over alle wijken verspreid een woud van wolkenkrabbers, Pudong werd uitgebouwd volgens plan met verschillende speciale zones, de haven is reeds de eerste ter wereld en de stad telt 200 R&D centra van multinationals. Grote ondernemingen die exporteren, bevinden zich meestal in de PRD; zij die zich richten op China’s binnenland in de YRD. Door de aanwezigheid van topuniversiteiten moet Shanghai niet onderdoen qua technologie vergeleken met Hongkong. Dit alles heeft wel zijn prijs. Zowel de lonen als de grondprijs liggen substantieel hoger in Shanghai dan in het binnenland.
De heropstanding van Shanghai werkte aanstekelijk. Ook andere steden gingen op zoek naar buitenlandse investeerders. De tweedelijnsstad Suzhou vond die in Singapoer en de stadstaat ondertekende in 1994 een speciale zone in Suzhou te willen opzetten naar Singaporees model. Oorspronkelijk had Singapoer 65 pct van de aandelen in het “Singapore Industrial Park (SIP)” en zelfs de sociale zekerheid er in werd georganiseerd naar Singaporees model. Later zette Suzhou een eigen industriële zone op die oorspronkelijk de bedoeling had de nijverheden uit het centrum samen te brengen op één plaats buiten het stadscentrum. Beide zones beconcurreerden elkaar echter en de Singaporezen die vonden dat ze niet voluit gesteund werden door de concurrentie, verlaagden hun aandelen in SIP van 65 tot 35 % In de SIP duurt het goedkeuren van een buitenlands project hooguit 3 dagen, de administratie kan visa uitreiken, er is een compleet logistiek systeem en een eigen moderne douane in het exportgebied. Beide zones samen bezitten nu meer dan 5500 buitenlandse bedrijven met 16.000 expats die er werken. 107 van de 500 Fortune-bedrijven hebben er een vesting. In 2005 exporteerde Suzhou 16 miljoen laptops en produceerde meer dan een derde van ‘s werelds muizen door Logitecs grootste vestiging. Halfgeleiders worden vervaardigd door National Semiconductor, Solectron, Fairchild en AMD. Daarnaast geniet Suzhou ook meer en meer erkenning als een R&D-stad: van de top Fortune-500 hebben er 30 een R&D-site. Zelfs als sommige bedrijven hun assemblage naar goedkopere steden verhuizen, blijft hun onderzoek in Suzhou. Haar BRP staat vijfde in het land; de nijverheidsproductie bedroeg in 2005 150 miljard $ juist achter Shanghai; Suzhous nijverheid maakt 60 % uit van het BRP en dat jaar ontving het 6 miljard $ aan buitenlandse investeringen, ook tweede na Shanghai. Philips exporteert kleuren-tv’s, Samsung koekasten en micro-ovens, Nokia GSM’s, AMD chips en Fujitsu digital camera’s. Hoewel Suzhous BRP/hoofd hoger is dan Shanghais, ligt het inkomen per inwoner wel lager dan in Shanghai. De stad probeert dan ook nijverheden aan te trekken uit Shanghai omdat de grondprijs en de lonen er lager liggen. Sedert 1999 kwamen zo duizend nijverheidsondernemingen van Shanghai naar Suzhou met een totale kapitalisatie van 5 miljard $. Valt nu te bezien hoe de crisis zal uitpakken in deze stad die toch aanzienlijk leeft van export. Recente berichten hebben het over een vermindering van 30 % in de textielproductie en een halvering van hun winst. De provinciale cijfers wijzen een blijvende groei aan van de provinciale export met 17 % in 2008.
Net zoals in de PRD vallen onderaan de piramide gespecialiseerde clusters te onderkennen. De kantonstad Wujiang die onder Suzhou valt, heeft verschillende stadsdelen die zich specialiseren in één product. Jinjiaba met 50.000 inwoners telt honderden ondernemingen die zich specialiseren in metalen geraamten voor fabrieken en burelen, waardoor de lokaliteit het grootste cluster heeft voor dit product. Qidu dat deel uitmaakt van Wujiang beweert het grootste cluster te bezitten van ondernemingen van elektrische- of elektronische kabels: ze produceren het grootste deel van kabels voor elektriciteitscentrales en voor breedbandverbindingen. Als voorbeeld geldt een Taiwanese onderneming die 1300 werknemers telt en 120.000 volledige toetsenborden assembleert of 28 % van de wereldproductie, na vervaardiging van de afzonderlijke onderdelen. Naast dit cluster zijn er in Qidu nog een groot aantal kleine fabriekjes die elektrische en elektronische componenten maken die koperdraad gebruiken. In Hangzhou zijn er dan weer in het kanton Tonglu 200 firma’s die jaarlijks 2 miljard balpennen produceren en Fuyang stad heeft 20 tot 30 firma’s die tot 30 % produceren van de optische kabels in China. Hangzhou heeft dan weer een cluster van veren en dons dat instaat voor de helft van ‘s werelds dons en 85 % van de pluimen: 200 firma’s van dit cluster stellen er 30.000 arbeiders te werk.
Enkele lokaliteiten
Nanjing
Helemaal benoorden de YRD ligt Nanjing hoofdstad van de welvarende provincie Jiangsu die gekenmerkt wordt door een ontwikkeld zuidelijk gedeelte en een minder ontwikkeld noorden. De stad was China’s hoofdstad tijdens 10 dynastieën, ligt 300 km benoorden Shanghai en telt meer dan 6 miljoen inwoners op 6.500 km². In tegenstelling tot Peking werden de stadswallen behouden. In het ontwikkelingsplan worden overigens 13 beschermde zones met onder meer 7 musea voorzien en het centrum wordt bestemd voor administratieve-, info- en winkelcentra; culturele instellingen en ook gebieden voor productie- en verkoop van wetenschappelijke en technologische producten. De vervallen buurt achter het voormalig “Paleis van de Republiek” werd een ontspanningszone. De oude Menxibuurt waar 40.000 personen leven, zal worden gerenoveerd en gemoderniseerd met hulp van de “Amerikaanse Planning Vereniging”: in de plaats komt een mixt van stadspark, hoogbouw, bescheiden woningen en gemeenschapscentra met stromend water en sanitair.
Elektronica, auto’s, petrochemie, ijzer, staal en energie vormen de belangrijkste en 4 speciale nijverheidszones brengen deze onder. Multinationals als Volkswagen, BASF, Iveco, Sharp, Siemens, Lucent, Panasonic, KPMG hebben er een vestiging. De diensten staan reeds in voor 44 % van het BRP. Toch moet Nanjing andere steden laten voorgaan inzake aantrekken van buitenlandse investeringen en BRP-cijfers. De stad telt 43 hogescholen met meer dan 320.000 studenten en 640 onderzoeksinstellingen. Het centrale district Gulou probeert hoofdzetels aan te trekken en de stad wil haar karakter als culturele stad verder uitspelen en de “creatieve” nijverheden ontwikkelen.
Suzhou
Is sedert het aanleggen van het grote kanaal een van de oudste steden in de YRD en voornamelijk een centrum van handel en industrie, vooral zijde. De stad heeft zijn charme van weleer behouden door de kanalen, binnenhoven en halvemaanbruggen. Suzhou heeft enerzijds 15 beschermde staatsmonumenten, 419 erkend door de provincie en 200 door de stad zelf en anderzijds 60 bewaarde tuinen, waarvan 9 door de Unesco opgelijst als werelderfgoed. Van de 24 categorieën Chinese ambachten bezit Suzhou er 22. In het Pingjiang-project wordt 113 ha gerenoveerd zodat waardevol patrimonium wordt gemoderniseerd en aantrekkelijk blijft voor toerisme. De stad heeft 6 miljoen inwoners op 8.400 km² en realiseert 22 % van het provinciaal BPP, maar daar horen wel de 5 satellietsteden bij zoals Changshu, Zhangjiagang, Kunshan, Wujiang en Taicang. In de tachtiger jaren was de streek vooral bekend voor rurale nijverheden. Sedert de aanleg van de twee speciale zones wordt vooral buitenlands kapitaal aangetrokken. Belgische bedrijven zijn onder meer Bekaert, Umicore, Vitalo, Picanol, Barry Callebaut. De expats kunnen rekenen op een uitgebreid dienstverleningsnetwerk, met onder meer scholen voor hun kinderen. Naar de toekomst toe denkt Suzhou aan de aanleg van een 200 ha grote speciale zone waar gezondheidsproducten worden gemaakt. Nieuwe autowegen verbinden de stad met de steden in de omgeving, de trein doet er maar 45 minuten over naar Shanghai en de metro is in aanbouw. De toeristische stad met zijn talrijke kanalen heeft verboden dat een aantal kanalen nog voor cargotransport worden gebruikt: het is de bedoeling dat de traditionele look van de stad behouden blijft, maar binnen een moderne infrastructuur.
Kunshan
Hoewel deel uitmakend van Suzhou is Kunshan een verhaal apart. Met zijn BRP van 115 miljard yuan en zijn BRP/hoofd van meer dan 101.000 yuan is Kushan China’s economisch meest succesvol kanton. Het telt tussen de 1,6 miljoen à 2 miljoen inwoners, waarvan 650.000 permanente ingezetenen, 500.000 tijdelijken en de rest migranten. Kunshan is vooral bekend om zijn ICT-cluster gedomineerd door Taiwanezen. Het begon met toeleveren van componenten aan de twee speciale zones uit Suzhou. In ’92 werd Kunshans “Economische en technologische” zone erkend door de regering en dit impliceert belastingvoordelen. Taiwanezen kwamen er op af omdat het gebied maar 60 km ligt van Shanghais Hongqiao-luchthaven en omdat de douane in Suzhou naar verluidt sneller werkt dan in Shanghai. Acer, Compal en Tatung arriveerden rond 1995 maar Acer bracht bijvoorbeeld 14 andere toeleveraars mee in zijn zog. In 2000 kreeg Kunshan daarbij nog een erkenning als exportzone die een taksvrije import kent van machines. Na 2001 volgde de grote opgang en bijna alle Taiwanese producenten vestigden zich er wegens het kostenvoordeel, behalve Quanta die Shanghai verkoos. Tussen 2001 en 2005 vergrootte Kunshans productie vijf maal. Nadien kwamen de LCD-producenten zoals AUO van Taiwan en Hitachi uit Japan. Het Kunshan-bestuur betrekt het meeste van zijn inkomsten door oorspronkelijke nijverheden naar de goedkope rand te verhuizen en de ICT ondernemingen in het centrum te onthalen waarvan de grondwaarde steeg. In 2006 werden 100 nieuwe investeringen aangetrokken met een totale investering van 921 million US$, meer dan een totaal bedrag voor een ontwikkelingsland. Merkwaardig is ook de samenwerking tussen Taiwanezen en Japannezen: Taiwanese managers specialiseren zich bijvoorbeeld in HR omdat zij makkelijker contact hebben met het personeel, terwijl de Japannezen dan weer uitblinken in het technologische.
Hangzhou
Hangzhou is de hoofdstad van de provincie Zhejiang, 180 km ten zuidwesten van Shanghai met een zestal miljoen inwoners, waarvan 4 miljoen stadsbewoners en 2,6 miljoen permanente migranten. Het is de bedoeling dat tegen 2010 migranten gelijk geschakeld worden met de stadsbewoners. Marco Polo noemde het al de mooiste stad ter wereld en jaarlijks bezoeken een veertig miljoen toeristen de stad met zijn befaamd westelijk meer. Omdat de helft ervan bestemd is voor toerisme en de grondprijzen de pan uitswingden, kreeg Hangzhou de toelating om Xiaoshan en Yuhang aan te hechten, wat ruimte vrij maakte voor uitbreiding naar het zuiden en het noorden. Qua economie komt Hangzhou op de vijfde plaats onder de Chinese steden en aangaande BRP/hoofd is ze achtste met 61.313 yuan. Traditioneel bekend om textiel, kledij en later lichte nijverheid wordt Hangzhou ook het handelscentrum genoemd van vrouwenkledij. In 2006 was de stad ook het vierde grootste softwarecentrum na Peking, Shenzhen en Shanghai en zelf noemt ze zich graag “Silicon Valley in de hemel”. Toshiba heeft er een productievestiging voor laptops, Alibaba de Chinese E-bay B2B-onderneming, Wahaha is ‘s lands grootste drankenproducent, en ook de fameuze Longjing thee komt uit Hangzhou. 9000 buitenlandse ondernemingen investeerden in de stad waaronder 53 uit de top 500. Net als in Suzhou maken diensten 44 % uit van het BRP, maar een laatste trend is verhuis van productie naar het goedkopere Ningbo, maar met behoud van diensten en R&D in Hangzhou. De stad heeft ook de Xiasha-onderwijszone met 15 hogescholen en 150.000 studenten. Er komt een supersnelle trein naar Shanghai, de metro is in aanbouw en de stad heeft ook een luchthaven. Naar de toekomst wil Hangzhou zich niet enkel in vrouwen- en kindermode specialiseren, maar in allerlei producten voor kinderen en toekomstige moeders met een winkelstraat bestemd enkel voor dito producten en dit gecombineerd met toerisme voor kinderen en een attractiepark gefinancierd door een investeerder uit Hongkong.
Wuxi
Op 120 km van Shanghai ligt Wuxi -ook het klein Shanghai geheten- met circa 4,5 miljoen inwoners. De stad telt meer dan 3000 rivieren en het Taimeer beslaat 30 % van de oppervlakte. Wuxi is de economisch 9° sterkste stad in China en heeft als belangrijke bedrijfssectoren elektronica en ICT, electromachinefabrieken en autoindustrie, biotechnologie en farmaceutische industrie. Er zijn ook verschillende speciale zones met onder meer een cluster van LCD-schermen. Er is zelfs een zone voor milieuindustrie. De uitbraak van de algenplaag rond het vervuilde Taimeer waardoor 5 miljoen bewoners aangewezen waren op flesjeswater, heeft het imago van de stad geen goed gedaan en sedertdien werd een provinciaal plan van 10 miljard € afgekondigd om vervuilende industrie rond het meer te weren. 2700 chemische bedrijven moesten sluiten en meer dan 70 waterzuiveringsstations werden gebouwd. 37 van de 54 subzones rond het meer zijn al conform de nationale milieunormen en eind dit jaar moeten ze allemaal in regel zijn. De grootste buitenlandse investeerder in Wuxi is General Electric uit de Verenigde Staten, de grootste Europese Siemens en uit de Benelux Akzo Nobel.
Yangzhou
Een stad die haar milieuvriendelijk klimaat hoog houdt, is de stad Yangzhou met 4 miljoen inwoners waarvan één miljoen in de stedelijke agglomeratie. Geen opdringerige commerciële nieuwbouw hier; het aantal verdiepingen is tot 6 beperkt in het centrum. Yangzhou heeft gekozen voor energiebesparende en milieuvriendelijke nijverheden. In een nijverheidspark is er vooral geavanceerde petrochemie; de autosector vormt ook een cluster en tenslotte is er scheepsbouw. Op 5 jaar zullen 4 clusters worden uitgebouwd behalve de 3 opgenoemde nog de opto-elektrische apparaten met zonne-energie, elk met een productie van 100 miljard yuan. De stad kreeg ook een eervolle titel van UN-Habitat en probeert zijn eertijds karakter te herstellen onder meer door de renovatie van 5 km² overgebleven buurten uit de Ming en Qing dynastieën. 3 miljard yuan werd uitgetrokken om de 28 rivieren en kanalen in overeenstemming te brengen met de milieunormen, wat nu al voor 80 % het geval is. 10 miljoen m² groen werd toegevoegd zodat de groenbedekkingsgraad 43 % bedraagt: nu is er om de 300 m een groene ruimte. Musea worden ook vernieuwd evenals oude residenties.
Ningbo
Ningbo is een grote havenstad in China, provincie Zhejiang. De – zeer snel groeiende – stad ligt in het zuiden van de Hangzhou Baai. Het inwonersaantal bedroeg in 2007 ongeveer 1.100.000 personen. Ningbo heeft het tweede grootste BRP in de provincie Zhejiang en veel van deze productie komt van privébedrijven. De privéproducent van de auto Geely is uit Ningbo evenals de maker van GSM’s Ningbo Bird. Ningbo’s haven is een diepzeehaven en staat nationaal tweede na Shanghai en wereldwijd de achtste als containerhaven. De haven bereidt zowel een beursgang voor in China als in Hongkong en zet 30 miljard yuan opzij voor expansie waarvan 600 miljoen voor een participatie in een Europese haven. Ningbo is één van de 3 China’s smelt/vormgiet-centra en ook het gebied waar een aantal van de grote fabrikanten van staal en bevestigingsmateriaal gevestigd zijn. Hoewel de belangrijkste nijverheden kledij en textiel, chemie en elektronica betreffen, ontwikkelde zich de laatste jaren de bouwmaterialen en farmaceutica snel. 40 % van de buitenlandse investeringen komen uit Hongkong. Door de aanleg van de brug over de Hangzhoubaai, ligt Ningbo nu dichter bij Shanghai.
Nantong
Ietwat vergeten ligt 120 km benoorden Shanghai de stad Nantong met 7 miljoen inwoners, waarvan 2,5 mjn in het stadscentrum. Hoewel de stad een economie heeft gebouwd rond de haven met onder meer COSCO‘s eerste scheepswerf, is het aangenaam toeven rond de Haoherivier. Nantong telt veel musea en is van de weinige steden die zijn stadswallen behouden heeft. Ze gaat ook prat een recordaantal van 600 eeuwelingen te tellen. Tot voor kort moest een bewoner van Nantong echter de ferry nemen om naar Shanghai te gaan. De stad was wel verbonden via de weg met Nanjing. Sinds juni 2008 is de 1,7 miljard $ kostende 8 km lange brug van Nantong naar Suzhou geopend, zodat Shanghai nu ook binnen bereik ligt van wagen en trein en mag gehoopt worden dat het afgesloten karakter van de stad tot het verleden behoort.
Shanghai
Zie China Vandaag 1/06/2008 Ondertussen is door de verhuis van fabrieken naar speciale zones uit het centrum, 20 miljoen m² fabrieksruimte vrijgekomen in het stadscentrum. Deze plaatsen werden vaak benomen door de zgn. “creatieve nijverheden” (publiciteit, architecten, design, digitaal publiceren, tekenfilm…) die reeds 7 % van Shanghais BRP uitmaken. Er zijn reeds 75 degelijke clusters in Shanghai en hun aantal groeit. Onlangs opende ook de koeriersdienst UPS een hub in Shanghai. De expo 2010 is in volle voorbereiding met reeds meer dan 200-tal deelnemers, hoewel nog niets vaststaat i.v.m. het Amerikaans paviljoen dat het moet hebben van privefinanciering. Van de 70 miljoen verwachte bezoekers zou de helft uit de YRD komen. Ook de zonnepanelen voor de expo komen uit Wuxi met name van Suntech en het afvalsysteem in het expogebied dat dagelijks 60 ton vuilnis ter plaatse automatisch zal recycleren is uit Shanghai zelf.
Naar meer samenwerking
Toen Pudong in 1990 erkend werd als speciale zone was het van in den beginne de bedoeling dat Shanghai op termijn zou fungeren als de kop van de Yangtze draak die het gebied zou stimuleren en leiden. De facto was het echter zo dat de verschillende steden mekaar onderling beconcurreerden, vooral qua het aantrekken van buitenlandse investeringen. Dit werd heel duidelijk na 2003. Shanghai lanceerde langs de grens met Jiangsu het project 173 waarbij 173 ha grond gratis werden aangeboden aan nijverheden die binnen het door de stad gedefinieerd kader pasten. Dit werd prompt door de overzijde beantwoord met het Plan 1730 waarbij tienmaal zo veel grond werd ter beschikking gesteld. Het is nochtans duidelijk dat de YRD-steden behoefte hebben aan Shanghais know-how omdat een lage arbeidskost onvoldoende is om te overleven in internationaal verband. In 2003 kwamen de burgemeesters van de YRD -inclusief deze van Shanghai- voor het eerst samen om af te tasten hoe kon worden samengewerkt. Het afgesloten akkoord ziet verschillende gebieden van samenwerking in een sfeer van concurrentie binnen een samenwerkingsverband. Sedert begin 2004 hebben leiders van de diverse steden elkaar bezocht, wat resulteerde in tal van deelakkoorden. Hieruit sproten onder meer de snelweg tussen Nanjing en Hangzhou voort en de brug tussen Shanghai en de Hangzhoubaai. Er kwam ook een geïntegreerd regionaal marktsysteem met 9 nationale, 18 stedelijke en 180 lokale markten. Dit systeem is vooral gericht op R&D, marketing, informatie, logistiek, verzending en een markt voor uitwisseling van eigendom. Shanghai heeft eveneens in de YRD geïnvesteerd opdat er een productieketen in de ICT-nijverheid zou tot stand komen waarbij Shanghai zich concentreert in R&D en chips, Suzhou in laptops, Wuxi in telecom-onderdelen, Changzhou in PC-onderdelen en Ningbo in GSM’s. Anderzijds wijzen cijfers uit dat Jiangsu en Zhejiang ook in Shanghai investeren: meer dan de helft van de binnenlandse investeringen komt van beiden.
Eind 2007 ondertekenden de 3 betrokken gebieden twee documenten van “Gemeenschappelijke politiek”, met name inzake het vrij verkeer van ondernemingskapitaal en ook inzake de criteria en procedures van registratie door buitenlandse ondernemingen.
In oktober 2008 heeft de “Nationale Ontwikkelings-en Hervormingscommissie” een document gepubliceerd over de noodzaak van samenwerking in de YRD. Tegen 2012 moet het aandeel van de dienstensector proportioneel een stuk hoger liggen dan nu en tegen 2020 moet de dienstensector in de regio overwegend zijn. Tien middelen worden hiervoor aangewezen: dit gaat van infrastructuur, streven naar onafhankelijke innovatie, meer aandacht voor energiebesparing en milieubehoud, gecoördineerde ontwikkeling van stad en platteland, meer aandacht voor het sociale en culturele….Doorheen de verschillende maatregelen loopt de draad om meer te gaan samenwerken en te gaan coördineren tussen de verschillende betrokken overheden van Shanghai, Jiangsu en Zhejiang.
CCTV-video over steden langs de Yangtze
CCTV over de samenwerking tussen de steden
