China blijft vasthouden aan een politiek van nul besmettingen met covid-19. De verspreide clusters van de voorbije maanden worden succesvol uitgedoofd. Er wordt nagedacht over de omstandigheden om de grenzen soepeler te heropenen.
De meest recente cluster is in Manzhouli, een grensstad van 300.000 inwoners op de grens tussen Binnen-en Buiten-Mongolië. Daar zijn tot zondag 332 gevallen vastgesteld. Een tiental besmettingen in de noordoostelijke stad Harbin wordt ook aan Manzhouli gelinkt.
Voor de regio rond Manzhouli is het de derde opflakkering dit jaar. In Harbin, dat veel contacten met het Russische verre Oosten heeft, waren er ook al enkele. Ook in de grensstad Ruili in Yunnan, op de grens met Myanmar, zijn al verschillende kleine uitbraken geweest. De belangrijke havenstad Dalian in het noordoosten werd ook al getroffen. Chinese experts wijten de opvallende concentratie van besmettingen in grensplaatsen meer aan het behandelen van besmette goederen dan aan besmette personen die binnen komen; inkomende reizigers worden immers in quarantaine geplaatst en regelmatig getest. De eerste gevallen in Manzhouli waren bij personen die in een opslagplaats met ingevoerd hout werkten. In Dalian ging het om werkers die ingevoerde bevroren producten behandelden. En in Nanjing enkele maanden geleden ontstond een cluster bij schoonmaakpersoneel van vliegtuigen uit het buitenland.
Hoe pakt men een cluster aan?
Manzhouli geeft een idee hoe nieuwe lokale clusters ingedamd en uitgedoofd worden. Alle personen die positief testen worden opgenomen in een speciale covid-19 kliniek tot ze niet meer besmettelijk zijn. Contacttracing heeft tot zondag 9.229 directe nauwe contacten opgespoord en 3.405 secundaire nauwe contacten. Die zijn allemaal onder medisch toezicht in quarantaine geplaatst op daarvoor ingerichte hotels en andere locaties.
Sinds het begin van de uitbraak wordt de volledige bevolking regelmatig getest. Sinds zondag is de achtste testronde bezig. In de zevende ronde werden 183.831 personen getest; daardoor kon men 47 positieve gevallen ontdekken. Om mensen aan te moedigen zich te laten testen wordt in Harbin zelfs een premie van 10.000 yuan betaalt aan wie positief test!
Twee ambtenaren zijn ontslagen en vier kregen een blaam omdat ze het virus onvoldoende krachtig bestreden. Een onderdirecteur van de openbare veiligheid in het district Jalai Nur is ontslagen omdat hij honderd nauwe contacten van een besmette persoon niet tijdig in quarantaine geplaatst had. Een ondervoorzitter van de vakbondsafdeling van de stad kreeg dezelfde sanctie wegens ondermaats werk in quarantainehotels. Vier anderen kregen een blaam omdat ze hun verantwoordelijkheid niet namen bij het promoten van de testen, het overbrengen van mensen in quarantaine of het organiseren van een lockdown in een wijk.
Het verkeer van en naar Manzhouli is beperkt. De invoer- en uitvoer via Manzhouli van goederen die niet in containers zitten is voorlopig opgeschort. Dat is vooral belangrijk voor de houthandel met Rusland, waarvan 65% via deze douanepost binnenkomt. Een deel van de treinen op de lijnen naar Europa passeert hier eveneens.
Schrik voor omikron variant?
Topviroloog Zhong Nanshan verklaarde op een seminarie vrijdag: ‘We hoeven geen schrik te hebben van de omikron variant wanneer we onze dynamische politiek van nul besmettingen verder zetten en strikt de voorziene preventie- en controlemaatregelen toepassen’.
Een andere expert merkte op dat basis preventiemaatregelen zoals quarantaine, maskers dragen en frequent desinfecteren goed beschermen, tegen alle varianten.
Op dit ogenblik is vooral verder onderzoek naar de omikron variant dringend. De expert stelt nog dat de door China gebruikte ‘traditionele’ vaccins met een gedesactiveerd virus theoretisch beschermen tegen een breder spectrum aan varianten dan de mRna- en andere nieuwsoortige vaccins.
Wat op langere termijn?
Ondertussen wordt uitgekeken wanneer China zijn grenzen gaat openen. Chinese experts doen daarover regelmatig uitspraken.
Ook Zhong Nanshan waagde zich aan een strategie op langere termijn. Volgens hem zijn er twee vereisten vooraleer China kan denken aan een terugkeer naar de volledige normaliteit. De sterftegraad moet verminderen van de huidige 1% naar 0,1%, wat ongeveer overeenkomt met griep. En het reproductiecijfer mag niet hoger liggen dan 1,5; elke besmette persoon mag dus hoogstens 1,5 andere personen kunnen besmetten. Concreet betekent dit dat de quasi volledige bevolking moet gevaccineerd zijn en groepsimmuniteit bereikt wordt, dat de standaardmaatregelen voor preventie- en controle in de basisgemeenschappen zullen blijven, en dat er een werkend geneesmiddel beschikbaar komt.
Intussen is 80% van de bevolking volledig gevaccineerd. Vaccinatie is niet verplicht. Sinds twee maanden is China begonnen met ook kinderen vanaf 3 jaar te vaccineren. Vooral bij ouderen moet de vaccinatiegraad nog omhoog. Meer dan 50 miljoen 60-plussers zijn niet gevaccineerd.
Er wordt onderzoek gedaan naar beter werkende en aan virusvarianten aangepaste vaccins om sneller groepsimmuniteit te bereiken. Enkele zitten in de derde en laatste fase van grootschalige tests. Een belangrijk probleem in die derde fase is het ontbreken van voldoende besmette personen in China. De overheid heeft daarom al toelating ‘voor noodgevallen’ verleend aan drie aangepaste vaccin voor kinderen en voor nieuwe boostervaccins.
Naar geneesmiddelen tegen covid-19 wordt volop onderzoek gedaan. Ook voor de nieuwe geneesmiddelen van Pfizer en Merck is er belangstelling, met de vraag of die voor de brede bevolking betaalbaar zullen zijn.
Eerder hadden Zhong en andere experts al gewaarschuwd tegen het nu al loslaten van maatregelen. in een land met een bevolking van 1,4 miljard inwoners, die dicht bijeen wonen. Slechts 0,01% van de bevolking geniet van natuurlijke immuniteit doordat ze al besmet waren; in andere landen ligt dit op 20% of meer. Er zijn weliswaar veel hospitalen, maar de IC-afdelingen zijn in vergelijking met de rijke landen zwak uitgebouwd en kunnen snel overrompeld worden. Het Chinese Center for Disease Control and Prevention schatte onlangs dat China meer dan 637.000 dagelijkse besmettingen zou hebben indien het covid-19 op dezelfde manier als de VS zou aanpakken. Alhoewel de grote meerderheid van de experts in deze redenering meegaan, zijn er ook andere stemmen te horen. Zo pleit de populaire viroloog Zhang Wenhong al sinds begin dit jaar om ‘te leren leven met het virus’.
Zhao Weidong, een verantwoordelijke voor de Olympische winterspelen in Beijing begin 2022, verklaarde vrijdag dat het organisatiecomité nagaat of de maatregelen aangescherpt moeten worden voor de omikron variant. Voor de spelen zullen alle deelnemers in een gesloten bubbel leven. Buitenlands publiek is niet toegelaten.
Bronnen: Xinhua, Global Times, Caixin, South China Morning Post, Caixin
