Een gezaghebbend rechter heeft in het openbaar opgeroepen om de regels voor procesvoering nauwgezetter toe te passen. Zo kan het Chinese gerecht de kansen op incorrecte uitspraken verkleinen en de geloofwaardigheid bij de bevolking laten toenemen.
Shen Deyong is ondervoorzitter van het Opperste Volksgerechtshof en een van de meer bekende deelnemers aan het congres van de CPC. Hij heeft samen met een belangrijke procurator (een soort openbare aanklager en onderzoeksrechter in één) en een onderminister van Justitie een online interview gegeven. Honderden internetgebruikers maakten van deze voorziening gebruik om vragen af te vuren in een programma dat twee uur, het dubbele van de voorziene tijd, duurde. Shen gaf toe dat er in bepaalde rechtszaken fouten zijn gebeurd en dat er rechters kunnen zijn die zich niet aan de beroepsethiek houden. Hij verdedigde het Chinese systeem door te zeggen dat fouten overal in de wereld voorkomen, dat er aan meer controle op de rechters wordt gewerkt en door cijfers aan te halen die erop wijzen dat de situatie ver van desastreus is. In 2011 zijn er 12 miljoen processen gevoerd en meer dan 90% van de procesvoerende partijen hebben de uitspraak geaccepteerd zonder beroep. Van de zaken die in beroep voor zijn gekomen, hebben er 99% geleid tot een tevredenheid gevende uitspraak. De rechter stelde daar wel enkele voorbeelden tegenover. Zo verwees hij naar het beruchte geval van een man die onterecht gevangenisstraf had uitgezeten voor moord en verklaard had te zijn gefolterd om schuldig te pleiten. De waarheid werd onthuld toen het slachtoffer van de moord levend en wel opdook. De onterecht veroordeelde man kwam vrij en kreeg een schadevergoeding van de staat. Om de, door Shen ‘schandalig’ genoemde, gerechtelijke dwalingen te voorkomen moeten de hoven de procedurele wetten en de regels voor procesvoering strikt toepassen. Rechters die de wet overtreden zullen zich moeten verantwoorden en zo nodig streng worden gestraft. Van de drie proceswetgevingen (burgerlijk-, administratief- en strafrecht) wordt het strafrecht in januari enigszins aangepast na een wetswijziging van september (in niet-politieke zaken zullen de rechten van de verdachten dan beter beschermd zijn). Dat zal zorgen voor meer sociale rechtvaardigheid en een betere bescherming van de mensenrechten. Kritiek op Shens uitspraken van Chinese juristen wordt geciteerd in de Global Times (officiële krant) en in de Chineestalige Ming Pao Daily News (commerciële krant uit Hongkong). Zij vinden dat de aangehaalde cijfers niet genoeg bewijskracht hebben om al te kunnen spreken van een eerlijk rechtssysteem of van een algemene tevredenheid onder de bevolking. Het grote aantal petities wijst volgens één rechtskundige juist op wijdverbreide onvrede.
Bronnen: China Daily, Global Times, BBC,
