Wat hierna volgt is de persoonlijke mening van D. Nimmegeers, een van de vaste medewerkers van Chinasquare, niet die van de redactie.
Je mag geen burgers arresteren en de mensen in hun omgeving of hun juridische raadgevers in het ongewisse laten over de reden waarom ze worden vastgehouden en over het welzijn van de arrestanten. Ai Wei Wei en de zijnen wordt inderdaad onrecht aangedaan. Het is mogelijk dat Ai Wei Wei overtredingen heeft begaan op economisch of fiscaal vlak waarvoor hij vervolgd kan worden, maar iedereen is onschuldig zolang hij niet veroordeeld is. De informatie hierover, tot nog toe erg schaars, volg ik met belangstelling.
Er bestaat echter in China meer en erger onrecht en daar wordt gelukkig ook iets aan gedaan. Minder bekende burgers dan Ai worden gemangeld en er zijn zaken bekend van grof machtsmisbruik en grootschalige corruptie. De Chinese overheid erkent de onvolmaaktheid van het rechtssysteem en voert met wisselend succes campagne tegen de overtredingen en misdaden. Er zijn tot op de hoogste niveaus strenge straffen uitgesproken en opgelegd, tot en met de doodstraf toe (denk aan de grote schoonmaak in de miljoenenstad Chongqing). Aan de verbetering van justitie wordt gewerkt (rechters moeten zich verplicht laten bijscholen). Premier Wen Jiabao en zijn collega’s dringen er bij de ambtenaren op aan om klachten en petities over allerlei vormen van onrecht dat eenvoudige mensen wordt aangedaan ernstig te nemen en ze correct te behandelen (er zijn natuurlijk dissidenten volgens wie Wen ‘alleen maar een komediant’ is). De beleidsmakers en wetgevers proberen niet alleen goede wetten te formuleren, maar weten dat ze ook het afdwingen van de wetten zullen moeten verbeteren. China is overigens niet het enige land waar de praktijk het zwakke punt van het rechtswezen is. Onafhankelijke rechtspraak is een ideaal dat moet gerealiseerd worden tegen de bemoeienissen van de eigen politieke krachten in. Onafhankelijke rechtspraak wil ook zeggen dat je je niet door het buitenland de wet laat voorschrijven.
Ai Wei Wei zoekt de controverse en verwerpt het Chinese staatsbestel. Hij krijgt daarvoor veel publiciteit in andere landen waar ze zijn parcours regelmatig aangrijpen voor een hetze tegen Beijing. De poster-boy van de CPC-haters ziet zijn rechten in het gedrang komen, maar is dat een reden om zich aan te sluiten bij de pensée unique die van leer trekt tegen de zogenaamde autocratie in China? Als westerse politici de Chinese regering tot de orde roepen in de kwestie Ai Wei Wei terwijl ze zelf betrokken zijn bij buitenlandse interventies op een uiterst betwistbare juridische grondslag, die onnoemelijk veel leed veroorzaken, zijn de verhoudingen helemaal zoek. Beijing behaalt grote successen, pakt de problemen aan en het leven wordt geleidelijk beter, de rechten uitgebreider. Het bestaande systeem met de CPC aan het hoofd en de Chinese leiders verdienen vertrouwen door de geboekte verwezenlijkingen en doordat de manier van leiding geven die sinds de jaren vijftig en zestig grondig veranderd en verbeterd is.
Analisten speculeren over de redenen waarom Beijing zich zo opstelt in de kwestie Ai Wei Wei en waarom de dissidenten, ondanks hun uiterst geringe aanhang, op dit moment geen millimeter speelruimte meer lijken te krijgen. Die analisten moeten misschien ook het volgende in aanmerking nemen. Al maandenlang hamert iemand als Wen Jiabao erop dat het land een periode doormaakt waarin bekende en al langer bestaande problemen (economie, milieu, nu weer de kernramp in buurland Japan) extra complex zijn. China kan zich zeker nu geen avonturen kan veroorloven. Deze visie wordt allicht door heel wat van zijn collega’s gedeeld. Wie daarmee rekening wil houden zal misschien meer begrijpen van wat op het eerste gezicht een overdreven of contraproductieve houding lijkt.
Ach ach – het wordt er niet minder warrig op op Chinasquare.be. Nu moeten we het feit in aanmerking nemen dat “het land een periode doormaakt waarin bekende en al langer bestaande problemen (economie, milieu, nu weer de kernramp in buurland Japan) extra complex zijn”. Waarom wordt in China de noodtoestand niet uitgeroepen? Hebben ze meteen een grondwettelijk kader waarom ze nu weer uit de bol aan het gaan zijn in mijn thuisland. Dat deze site een “objectief” informatiebeleid voert heb ik al meermaals moeten ontkennen. Hier wordt gewoon, vaak letterlijk, overgeschreven wat er verschijnt in de regeringskranten. Objectief? Ik heb daar een andere definitie over.
Waarom is informatie van Chinese regeringskranten niet “objectief” ? Ik vind ze saai om te lezen maar veel diepgaander, informatiever en accurater dan bijvoorbeeld CNN, CBS en de zogenaamde onafhankelijke kranten uit Nederland en België, die in de praktijk allen cliché herhalen en elkaar citeren. Het valt me op in de U.S (en dus in Nederland en België!) weinig tot geen aandacht is voor”linkse” dissidenten die worden lastig gevallen door de Chinese regeringen.
Mensen als Ai Weiwei hebben het gelijk en recht aan hun kant als ze misstanden aan de kaak stellen. Ze zijn onmisbaar voor de vooruitgang van China. Maar de gevolgen van hun acties zijn zowel voor hen als voor de Chinese regering niet te overzien. De Chinese regeringen zijn in de regel niet gek of machtswellustelingen. Ze nemen gewoon zo min mogelijk risico’s als de stabiliteit/vooruitgang/nationaal veiligheid mogelijk in gevaar is.
In Nederland worden mensen opgepakt als ze hun middenvinger naar een agent opsteken.
Ai Weiwei kon gewoon zijn middenvinger naar een politie bureau opsteken, een foto ervan maken en op de web plaatsen. Maar ja dat is weer een tijdje geleden. Toen had China nog geen last van hoge inflatie en was de ontevredenheid en onzekerheid onder de Chinezen minder groot. Een middenvinger meer of minder was in de ogen van de Chinese regering geen gevaar. Nu geen ze daar blijkbaar niet meer zo zeker van.
Creatief opgelost. Geen Chinasquare standpunt maar een persoonlijke visie van een medewerker op de zaak Weiwei.
Het spijt me wel, maar ook dit artikel op persoonlijke naam is warrig: “Je mag geen burgers arresteren en de mensen in hun omgeving of hun juridische raadgevers in het ongewisse laten over de reden waarom ze worden vastgehouden en over het welzijn van de arrestanten.”
Een alinea later: “Er bestaat echter in China meer en erger onrecht en daar wordt gelukkig ook iets aan gedaan. ”
Ik vind het toch behoorlijk bizar als het ene onrecht wordt goedgepraat met een nog erger onrecht.
Voor mij rest de conclusie dat het Chinese rechtssysteem faalt.
Ik weet dat de Chinese overheid er nog niet aan toe is om de maatschappij in te richten volgens de ‘trias politica’. Ik denk dat een rationele tussenstap zou kunnen zijn om de rechterlijke macht te verzelfstandigen. Dit zou naar mijn mening een het begin kunnen zijn van een burgermaatschappij waarin de rechten van het individu beter worden gegarandeerd.