Hoe evolueert transparantie van rechtspraak in China?

In 2018 werd China Judgment Online gelanceerd. Alle vonnissen van rechtbanken kwamen online. Vijf jaar later wordt het project teruggeschroefd en geoptimaliseerd. Verschillende rechtsprofessoren vinden dit geen positieve evolutie.

Screenshot China Judgment Online Foto: wenshu/court.gocv.cn Disclamer

Het Chinese Opperste Gerechtshof heeft een einde gemaakt aan de speculatie over het minder gebruikmaken van China Judgment Online, het platform waarop sinds 2018 alle vonnissen van alle Chinese rechtbanken gepubliceerd werden. Er is officieel een optimalisatie aan de gang die neerkomt op het stevig verminderen van het aantal gepubliceerde vonnissen.

Transparantie met problemen

Het platform laat toe door een lijst van vonnissen te scrollen en heeft een zoekfunctie. Maar er blijken verschillende problemen te zijn. De website is niet gebruiksvriendelijk genoeg, er kunnen inbreuken op de privacy gebeuren en derde partijen kunnen met big data en AI vertrouwelijke informatie verwerven en misbruiken.

Er staan momenteel al meer dan een miljard documenten online, afkomstig van 3.500 rechtbanken. Maar gericht zoeken is moeilijk, want ze zijn niet getagd met sleutelwoorden en er zijn geen samenvattingen. Wanneer men toch gelijkaardige zaken terugvindt blijkt nogal eens dat er geen uniforme beoordelingsnormen zijn, wat dus betekent dat deze vonnissen niet als precedent erkend worden in een nieuwe zaak.

Er zijn problemen met de bescherming van de privacy. De grote meerderheid van de documenten betreft vonnissen van lagere rechtbanken in juridisch weinig interessante routinezaken; dikwijls gaat het om burgerlijke of administratieve betwistingen. Maar deze vonnissen bevatten veel privé-informatie. Dat heeft gevolgen gehad voor individuele personen bij sollicitaties; bij jonge koppels heeft het al problemen veroorzaakt wanneer negatieve informatie van vóór het huwelijk aan het licht komt; veroordeelde bedrijven krijgen problemen met banken, klanten en leveranciers. Dit leidt tot veel klachten.

Een derde probleem is dat de technologie om de vele data te verwerken sinds 2018 enorm geëvolueerd is. Door de vele data te ziften kan men nu individuele informatie distilleren en commercieel te gelde maken, bijvoorbeeld via kredietscores voor bedrijven. Zelfs afpersen op basis van data-onderzoek is mogelijk.

Het komt erop neer dat de data op het platform aan de ene kant te weinig bruikbaar zijn voor legale doeleinden zoals juridische precedenten zoeken, en aan de andere kant te kwetsbaar voor illegaal gebruik ,zoals inbreuken op de privacy en gericht zoeken naar gevoelige data.

Afremmen sinds 2021

In 2020 bereikte China Judgments Online zijn piek, met de publicatie van bijna twintig miljoen vonnissen. In 2021 daalde dat tot een kleine 15 miljoen, in 2022 zakte het verder tot iets meer dan 10 miljoen en dit jaar ging het nog verder naar beneden tot 5-6 miljoen. De daling is het gevolg van beperkingen sinds juli 2021. Een verdere ‘optimalisering’ komt eraan, zonder dat cijfers vooropgesteld worden.

Volgens de Chinese wet moeten vonnissen publiek gemaakt worden. In de nieuwe verklaring zegt het Opperste Gerechtshof echter dat openbaar maken niet noodzakelijk via online publicatie moet gaan. Men kan ook de mogelijkheid tot fysieke consultatie voorzien en ook moeten niet alle details van een vonnis op het internet komen.

De bedoeling van de beperkingen is om minder maar representatievere vonnissen op China Judgments Online te publiceren, met een meer efficiënte zoekfunctie. Dat moet aan de lagere rechtbanken, de wetsuitoefenaars en het publiek toelaten gemakkelijk terug te vinden hoe in een bepaalde soort zaak standaard gevonnist wordt.

In juli van dit jaar heeft men bovendien besloten een complementaire database van voorbeeldvonnissen op te stellen die als leidraad voor de lagere rechtbanken kan dienen.

Daarnaast werkt het Opperste Gerechtshof nog met een nieuwe interne database waarop alle vonnissen blijven verzameld worden. Deze dient echter niet om individuele zaken te bestuderen, maar wel om de globale hoeveelheid data te analyseren en conclusies te trekken voor de verbetering van de werking van het justitieapparaat. Een voorbeeld is het checken van de integriteit van lagere rechtbanken door het vergelijken van de strengheid van hun vonnissen.

Afwijzende commentaar

Niet iedereen gaat akkoord met het nieuwe beleid. De Chinese privéwebsite Pekingnology citeert verschillende vooraanstaande rechtsprofessoren. Zij keren zich tegen de gewijzigde manier van aanpak..

De transparantie van de rechtspraak, het paradepaardje van 2018, mag volgens hen niet uitgehold worden zoals nu gebeurt.

Ze erkennen dat de problemen met het bestaande platform reëel zijn. Maar die problemen kunnen binnen de huidige structuur opgelost worden door het aanpassen van de uploadsystemen en het wettelijk beperken van het toegelaten gebruik van de data.

Volgens hen is de ‘optimalisatie’ een gemakkelijkheidsoplossing. Neem nu het probleem van het gebrek aan standaardisatie van vonnissen van lagere rechtbanken: In plaats van de problemen op te lossen gaat men het systeem dat die problemen zichtbaar maakt bijknippen.

Bron: Pekingnology

Print Friendly, PDF & Email